Bebeğin içinde bulunduğu sıvının fazla olması polihidramnios olarak adlandırılır. Gebeler daha çok amnion sıvısının az olması(oligohidramnios) durumunda endişe duyarlar. Oysaki sıvının fazla olması da anne ve bebek için risk oluşturur.
Amniotik sıvı özellikle gebeliğin orta ve geç dönemlerinde bebeğin idrarı, bebeğin akciğerlerindeki sıvının sekresyonu ile oluşur. Sıvının döngüsü bebeğin yutması ve plasental(bebeğin eşi) yüzeyden emilmesi ile devam eder. Yani halk arasında bilinen az su içme yada fazla su içme, amnion mayi miktarında etkili değildir.
Amniotik sıvı gebelik haftası ilerledikçe artar, 33 haftadan sonra düşüşe geçer, 39 haftadan sonra hızla azalır. 10 haftada 20 ml, 22 haftada 630 ml, 28 haftada 770 ml, 41 haftada 515 ml dir.
Amnion sıvısı neden fazla olur? (Bebeğin suyu neden fazla olur?)
- Polihidramnos %50-60 olasılıkla bir nedene bağlı değildir. Nedeni bilinemez.
- Bebekte yapısal problemler:Sinir sistemi ve sindirim sistemindeki anomaliler, bebeğin yutma fonksiyonunu bozarak yada yutmanın gerçekleşmesini engelleyerek amnion sıvısının fazla olmasına neden olur. Bebekteki kalp anomalileri, karın ön duvarındaki defektler polidramnios ile birliktedir.
- Bebekte kromozomal anomaliler:En sık görülenler trizomi 18, trizomi 21 ve trizomi 13 tür.
- Bebekte nöromüsküler hastalıklar:Yutma fonksiyonu bozulduğu için amnion sıvısı artar.
- Gebede şeker hastalığı:Gebede yüksek olan şeker, plasentadan direkt bebeğe, sonrada amnion sıvısına geçerek, sıvı miktarını artırır. Ayrıca yüksek şekere maruz kalan bebek daha çok idrar yapar.
- Çoğul gebelik
- Bebekte anemi(kan uyuşmazlığından etklenmiş bebek, anne Rh-. Baba Rh + olduğunda)
- Bazı enfeksiyonlar(parvovirus B19, CMV, toxoplazma, rubella(kızamıkçık)) nadiren polihidramniosa neden olur.
Amnion sıvı fazlalığında tanı nasıl konur?
Polihidramnios tanısı, genellikle gebeliğin 20-24 haftalarında, ultrasonografide amnion sıvısının ölçümü ile konur. Ultrasonda bebeğin gelişimi ve organları ayrıntılı incelenir. Glikoz tarama testi ile gebede şeker hastalığı araştırılır. Bazı durumlarda amniosentez gerekli olabilir. . İlk muayenede enfeksiyon taramalarının yapılmış ve kan uyuşmazlığı durumunun tanınmış olması gereklidir.
Amnion sıvı fazlalığında riskler nelerdir?
Anne için:Karın büyüdüğü için harekette kısıtlılık, nefes darlığı olabilir. Gebelikte yüksek tansiyon, şeker hastalığı, idrar yolu enfeksiyonu riski artar. Doğum esnasında ve doğum sonrası kanama riski fazladır. Sezaryen olma olasılığı artar.
Bebek için:Erken doğum ve suyun erken gelmesi, iri bebek olma, geliş anomalileri, kordon sarkması, plasentanın erken ayrılması, büyüme gelişme geriliği riski artar. Hem polihidramnios hemde büyüme gelişme geriliği varsa bebekte ölüm riski %59 dur.
Bebeğin suyu fazla olduğunda nasıl tedavi edilir?
Amnion suyu fazla olduğunda takip edilir. Takipte bazen sıvı artışı devam etmez. Bazende artmaya devam eder. Sıvı artışı fazla olduğunda gebeye prostoglandin salınımını azaltan ilaçlar ağızdan verilebilir. Sıvı fazlalığı gebede nefes darlığı ve günlük yaşamı zorlaştıracak kadar çoksa, sıvı bir miktar amniosentezle boşaltılabilir. Polihidramniosa neden olabilen gebeliğe bağlı şeker hastalığı varsa ona yönelik tedavi yapılarak, gebenin kan şekeri düzenlenir. Polihramnios erken doğum kasılmalarına neden oluyorsa, bebek dışarıda yaşama haftasına gelene kadar kasılmalar durdurulmaya çalışılır.
Bebeğinizin suyu fazla ise ne yapmalısınız?
- Sıvı fazlalığının sizin içtiğiniz su ile ilgisi yoktur. Su kısıtlaması yapamayın, günde 2 litre su tüketin.
- Sıvı fazlalığı şeker hastalığı ile ilgili olabileceği için glukoz tarama testini mutlaka yaptırın.
- Sıvı fazlalığı bebeklerdeki genetik ve yapısal problemlerden kaynaklanabildiği gibi tamamen nedeni bilinmeyen, sağlıklı gebeliklerde de olabilir. Yapısal ve genetik problemlerin pek çoğu ultrasonda görülebildiği için ayrıntılı ultrasonunuz normalse gönlünüzü ferah tutun.
- Sıvı fazlalığında erken doğum, plasentanın erken ayrılması gibi riskler biraz daha fazla olduğundan kanama, ritmik gelen kasılmalar yada şiddetli ağrı hissederseniz doktorunuzla iletişime geçin.
- Sıvı fazlalığında, bebeğin başının doğum kanalına uygun yerleşmesi, kordon sarkması, plasentanın erken ayrılması gibi durumlar sıklıkla olabildiği için, doktorunuz sezaryen kararı verdi ise vajinal doğum için ısrar etmeyin.
