Epidural Ağrısız Doğum

Annelik duygusu ilk test yaptığınız anda başlar, doğumla taçlanır ve ömür boyu sürer. Anne olacağını öğrenen bir kadının kafasını genellikle doğum meşgul eder. Doğum olayı fiziksel ve psikolojik açıdan stres yaratan bir süreçtir. Olumsuz doğum hikayeleri ve doğum sancısı düşüncesi, kadında doğumla ilgili kaygı ve korkuya neden olur.

Bebeğin gebe rahminden vajinal yoldan ilerlemesi, rahmin ritmik ve düzenli kasılması ile mümkündür. Doğumun başladığı ilk saatlerde bu kasılmalar genellikle ağrılı değildir, rahatlıkla tolere edilir.

Ancak ilerleyen saatlerde, rahim ağzı açıldıkça kasılmalar bazı gebeler için dayanılmaz bir hal alabilir. Bazı gebeler de bu süreci ağrı algısını azaltma yöntemleri ile (gezinme, masaj, duş alma, nefes teknikleri vs) rahat geçirebilirler.

Annenin yaşamındaki belki de en güzel deneyim olan doğum sürecini tatsız bir deneyime dönüştürmemek için konusunda uzman anestezi doktorları sayesinde ağrısız doğum olarak bilinen (halk arasında prenses doğum) epidural analjeziden faydalanıyoruz. Uygulanan teknik epidural analjezidir ama epidural anestezi olarak adlandırmak alışagelmiştir.

Analjezi ve anestezi kavramları farklıdır. Analjezi ağrısızlık, anestezi duyusuzluk demektir. Yani normal doğumda epidural analjezi ile ağrısızlık, sezaryende epidural anestezi ile ağrısızlık ve duyusuzluk sağlanır. İşlem aynı ancak verilen ilaç dozu farklıdır. Yazımızda bilindiği gibi epidural anestezi şeklinde ifade edilecektir.

Epidural analjezi günümüzde obstetrik analjezi için mevcut en iyi yöntemdir.

Anestezi yöntemlerini anlamak için bel anatomisini kavramak gerekir. Omurgayı 33-34 adet omur adı verilen kemikler oluşturur. Omurga kafatasının hemen altından başlar kuyruk sokumuna dek uzanır. Omurgada 7 adet boyun omuru (servikal vertebra), 12 adet sırt omuru (torakal vertebra), 5 adet bel omuru (lomber vertebra), 5 adet sakral ve 4 adet de koksal vertebra bulunur. 5 hareketli omurga kemiklerinden oluşan lomber omurga doğum anestezisi için epidural ve spinal anestezinin uygulandığı bölgedir.

Omur aralıklarından girildiğinde cilt ve cilt altı dokular,4-6 cm sonra milimetrik epidural kanal, sonrasındada spinal kanal vardır. Spinal kanalda beyin omurilik sıvısı bulunur. Epidural kanal 5-6 mm, spinal kanal 25-25 mm genişliğindedir.  Bu kadar ince olan epidural bölgeye girmek deneyim ve dikkat gerektirir. Epidural kanala ilaç verilmesi epidural anestezi, spinal kanala ilaç veilmesi spinal anestezi, ikisinin birlikte uygulanması kombine anestezidir.

Gebelik Nedir?

Gebelik erkeğin menisindeki spermle, kadının yumurtalıklarından atılan yumurtasının döllenmesi ile meydana gelen zigotun, kadının döl yatağına yerleşmesi, bölünerek büyüyen bebeğin kadın bedeninde fizyolojik değişiklikleri meydana getirmesi olarak tanımlanan 37-40 haftaya kadar (doğum haftası) olan süreçtir.

Gebelik Takibi Önemli mi?

Her gebenin gebelik süresince takip olması hem kendi hem de bebeğinin sağlıklı olması için önemlidir. Bazen gebelik takibinde yolunda gitmeyen anne karnında bebek ölümü, bebekte kromozom yada yapısal anomaliler gibi problemler görülebilir. Annede yüksek tansiyon, derin ven trombozu gibi hayatı tehdit eden problemler, troid, şeker hastalığı gibi anne ve bebek sağlığını etkileyen hastalıklar görülebilir (gebelikte olası problemler buraya yazılamayacak kadar çoktur).

Hastalıkların önlenmesi, tanısı ve tedavisi için gebeliğin düzenli takibi önemlidir. Riskli gebelik durumlarında doğumun planlanması, yenidoğan ekibinin hazır olması, tam teşekküllü hastane ve ekip seçimi  çok önemlidir.

Gebelik takibinde doğum yöntemleri, anestezi yöntemleri hakkında çiftler ayrıntılı olarak bilgilendirilir ve doğuma hazırlanır.

Normal Doğum Acı Verir mi? Neden Ağrı Olur ?

Fizyolojik yasaya göre bedenin tüm doğal, normal işleyişi tehlike veya acı olmadan gerçekleşir. Yemek yerken, idrar yaparken ağrı, acı olmazken neden adet görürken, doğum yaparken kadınlar ağrı ve acı hissediyorlar? Sağlıklı kadınlar sağlıklı bebekleri doğururken acı olmadan doğum olması gerekmez mi? Sağlıklı gebe bir kadın başka hastalıkları olmadığı sürece hasta değildir aslında. Belki de biz  yüzyıllardır gebe kadınları hasta olarak algıladığımız için acı ve ağrı algısı oluşmuştur.

Doğum eyleminde ağrı duyma doğal olarak bu ağrıyı azaltmaya yönelik ilaçların keşfi ve kullanılmasını gerektirmiştir.

Doğum eyleminde hissedilen ağrı rahim kaslarının kasılmasına bağlıdır. Aktif doğum eyleminde 3 dakikada 1 gelen ve 60 saniye süren kasılmalar ağrıya neden olur.

prenses agrisiz dogum

Analjezi ve Anestezi Farkı Nedir?

Analjezi ağrısızlık, anestezi duyusuzluk demektir. Yani normal doğumda epidural analjezi ile ağrısızlık, sezaryende epidural anestezi ile duyusuzluk sağlanır. İşlem aynı, ancak verilen ilaç dozu farklıdır. Normal doğumda uygulanan epidural analjezidir ama her nedense epidural anestezi olarak adlandırmak alışılagelmiştir. Yazımızda da epidural anestezi olarak geçecektir.

Epidural Anestezi Nasıl Uygulanır?

Epidural aralık, omuriliğin çevresindeki zar ile omurların arasındaki bağ dokusunun arasındaki milimetrik boşluktur. Bu aralığa amaca uygun olarak lomber omur aralıklarından girilip ilaç uygulanarak doğum sancılarının hissettirdiği ağrı engellenir.

Halk arasında ağrısız doğum  olarak bilinen epidural anestezi ile doğum, günümüzde oldukça yaygınlaşmaktadır. Lokal anestezi sonrası bel hizasına yerleştirilen milimetrik bir tüp olan kateterden uygulanan bir ilaçla, vücudun alt yarısından gelen ağrı sinyallerinin iletimi geçici olarak durur ve ağrılı uyarının çıktığı bölgede ağrı duyulmaz. Burada seçilen doz sadece rahim kasılmaları sırasındaki ağrıyı ortadan kaldıracak, ancak rahim kasılmalarını azaltmayarak doğumun normal seyrini etkilemeyecek şekilde ayarlanır.

Bu yöntemde sadece ağrı iletimi bloke olur, dokunma duyusu ve hareket kısıtlanmaz. Epidural anestezide kullanılan ilaçlar tansiyon düşüklüğü yapabilir, öncesinde serum takılır. Genelde uygulama oturur durumda yapılır ve vücut dik durumdayken hafifçe geriye doğru yaslanırken vücut omur çıkıntılarını birbirinden ayıracak şekilde belden öne doğru bükülür, çene göğse doğru yaslanır ve her iki omuz aşağıya doğru bırakılır.

Bu şekilde pozisyon oluşturulduktan sonra sırta ve bel bölgesine antiseptik ilaç sürülerek bölge mikropsuz hale getirilir ve bölge steril örtülerle örtülür. Uygulamanın yapılacağı hizada cilt ve cilt altındaki dokular ince bir iğne ile uyuşturulur.

İşlem sırasında sadece bu ince iğnenin girişi hissedilir. Daha sonra başka bir özel iğne ile epidural aralığa girilerek buraya kateter denilen ince tüp yerleştirilir ve vücuda flasterler yardımı ile sabitlenir. Kateterden ilaçların verilmesinden kısa bir süre sonra sancılar sona erer ancak rahim kasılmaları engellenmez, aynı şekilde devam eder.

Katetere bağlanan bir ağrı pompası ile  kontrollü analjezi yöntemi kullanılarak sancısızlığın devamı sağlanır. Bu andan itibaren doğum gerçekleşinceye kadar her şey aynıdır, ancak sancı hissedilmeyecektir.

Anne adayı uygulamadan sonra doğum süreci içerisinde kalkıp oda içinde yürüyebilir, her türlü ihtiyacını görebilir. Rahim kaslarının kasılması ve doğum eylemine anne adayının aktif katılımı etkilenmez, anne doğum anında ağrıdan arınmış olarak fizyolojik olarak bebeğine kavuşur.

Normal Doğumda Epidural Ne Zaman Takılır?

Kasılmalar sizi genellikle rahim ağzı 4 cm olduktan sonra yani doğum aktif faza girdiği zaman rahatsız eder. Doğumun belirtilerinin olması ile hastaneye başvuran gebede doğumun başladığı vajinal muayenede rahim ağzı açıklığı, incelmesi (silinme) değerlendirilerek anlaşılır. Muayene sonrası 4 cm açıklık, % 60-70 silinme varsa  epidural anestezi kararı verilir.

Daha erken uygulanması doğum eylemini uzattığı için tercih edilmez. Rahim ağzı açıklığı 4 cm iken uygulanması şart değildir. Bazen gebe hastaneye geldiğinde rahim ağzı açıklığı 6-7 cm olabilir yada ilk saatler epidural istemeyip sonradan  gebe talep edebilir. Özetle rahim ağzı 4 cm açıldıktan doğuma kadar olan süre içinde epidural anestezi uygulanabilir.

Ağrısız Epidural Doğum Öncesi

Epidural anesteziye karar verildiğinde anne adayına serum takılır. Uygulanan ilaçların tansiyon düşürücü etkisinden kaçınmak için serum uygulanıp epidural ilaç verilmesi oluşabilecek baş dönmesi, baygınlık hissi gibi durumları engeller.

Epidural Anestezi Sonrası

Normal doğumda epidural anestezi uygulandıktan sonra yarım saat içinde ilaçlar etkisini göstermeye başlar. Kasılmalar devam ederken ağrı hissi oluşmaz. İlk dakikalar bazen bacaklarda ısınma, güç kaybı hissedilse de sonradan geçer. Epidural anestezi yürümeyi, çömelmeyi, pilates topuna oturmayı engellemez. Bazen de epidural anestezi rahim kasılmalarını yavaşlatabilir ve suni sancı ihtiyacı olabilir.

Epidural anestezi olduğu zaman suni sancı verilmesi ağrı hissi yaratmaz. Epidural anestezi idrar hissini azaltabilir, idrar yapamayabilirsiniz. Böyle durum olursa idrar keseniz kataterle boşaltılabilir, ağrılı bir işlem değildir. Bebeğin başı doğmaya yakın olduğunda alt bölgede bası hissedebilirsiniz.

Epidural anestezi alan gebelerin bir çoğu kasılmaları ağrısız olarak algılar ve doğum anında kasılmalarla beraber ıkınır. Kasılmaları hissetmeyen gebelerin ne zaman ıkınacaklarını sağlık personeli belirler. Doğum gerçekleştikten sonra kesi ve yırtıklar onarılır, kanama kontrolü yapılır ve epidural katater çekilir. Ağrı kesici kullanım ihtiyacı gerektiren durumlarda katater kalabilir. Kataterin çekilmesi ağrı oluşturmaz.

Epidural Anestezi ve Analjezi Kimlere Uygulanabilir?

Genç, sağlıklı epidural anestezi uygulanması için riski olmayan tüm kadınlara uygulanabilir.

Epidural Anestezi Kimlere Uygulanmaz?

Genelde genç ve sağlıklı anne adayları için kısıtlayıcı bir neden yoktur. Ancak zorlaştıran ve olanaksız kılan bazı durumlar olabilir. Bunlar:

  • Bel omurlarında uygulamayı engelleyecek sorunlar
  • Uygulama yapılacak bölgede enfeksiyon
  • Kanama pıhtılaşma bozuklukları
  • Kan sulandırıcı iğnenin son12 saat içinde yapılmış olması
  • Epidural girişimi kabul etmeme
  • Rahim ağzı açıklığı 3-4 cm olmaması
  • Doğumun hızlı ilerlemesi, katater uygulamaya vakit olmaması
  • Nadiren uygulama ile gerekli ağrısızlık ve duyusuzluğun sağlanamaması

Epidural Anestezi İğnesi Yerleştirirken Belde Ağrı Olur mu?

Öncelikle lokal anestezi yapıldığından iğnenin girişine bağlı bir ağrı hafif olarak hissedilir. Lokal anestezi sonrası epidural iğnesi yerleştirildiği için ağrı olmaz. Katater yerleştirilerken basınç hissi, elektrik çarpması gibi bir his bazen olabilir.

Epidural Anestezinin Etkisi Ne Zaman Başlar?

Epidural aralığa ilaç verildikten 15-20 dakika sonra etkisi başlar.

Epidural Anestezinin Etkisi Ne kadar sürer?

İlacın etkisi ek ilavelerle istenildiği kadar uzatılır. Normal doğumdan sonra kateter çekilir. Sezaryen doğumdan sonra 48 saat kateter yerinde bırakılarak ağrı kesici etkisinden faydalanılır. İlacın dozunu ve süresini anestezi doktoru ayarlar.

Ağrısız Doğum (epidural anestezi) ile Doğumun Riskleri Nelerdir?

Epidural doğumda olası komplikasyonlar vardır. Epidural analjezi yada anestezi deyince gebelerimiz ve yakınlarında ilk akla gelen soru ’felç olur muyum? Sinir hasarı yapar mı’ sorularıdır. Uygun koşullarda ve konusunda uzman doktorlar tarafından uygulandığında bu endişelere yer yoktur. Risk bilinenin aksine deneyimli anestezi uzmanlar tarafından yapıldığında son derece azdır.

İşlem sırasında ve sonrasında oluşabilecek sorunlar şunlardır. Çoğunun düzeltilmesi mümkündür.

  • Tansiyon düşmesi: Baş dönmesi, göz karaması, kendini kötü hissetme gibi belirtiler olabilir. Bu nedenle işlemden hemen önce damar yolundan sıvı verilerek bu olası durum kolayca önlenir.
  • Baş ağrısı: Epidural anestezinin yan etkisi değildir. Genellikle işlem sırasında gebe hareket ederse yada deneyimli olmayan kişilerin uygulaması sırasında dura zarının kazara delinmesi sonucu nadiren görülür. Bu durumda fazla sıvı, kafein alımı, yatarak istirahat önerilir. Doğrusu kateterin yerleştirildiği alana gebenin kanı verilerek yama oluşturularak sızıntı ve baş ağrısının oluşmadan engellenmesidir. Spinal anestezi dura delinerek yapılan bir işlemdir, bu işlem sonrası baş ağrısı olabilir. Ancak günümüzde spinal anestezide uygulanan iğneler çok ince olduğu için risk oldukça azalmıştır.
  • Bel ağrısı: Doğum yapan pek çok kadında epidural yapılsın, yapılmasın bel ağrısı görülür. Gebelikte alınan kilolar, duruş bozuklukları, ağırlık merkezinin öne kayması özellikle bel kasları güçlü olmayan kadınlarda bel ağrısı yapar.
  • Bulantı ve kusma: Anestezi doktoru gerekli müdahelelerle bu sorunu giderir.
  • Enfeksiyon: Her enjeksiyonda olduğu gibi bu girişimlerde de enfeksiyon olabilir. Steril çalışmaya özen gösterilmelidir.
  • Sinir hasar: Nadir de olsa geçici ve sinir hasarı olabilir. Risk 1/10 000 ila 1/100 000 arasındadır.
  • İdrar problemleri: Nadirde olsa epidural anestezide kullanılan ilaçlar idrar kesesinin çalışmasını engeller ve anne idrarını yapamaz. İdrar sondası çekildikten sonra 6 saat geçmeden anne idrarını yapmalıdır. Normal doğum ve sezaryende hemşireler ilk idrarınızı takip eder. İdrar sondası çekildikten sonra 6 saat geçtiği halde idrar yapamaz iseniz tekrar idrar sondası takılarak idrar akışı sağlanır.
  • Başarısız işlem: Epidural ilaç verilmesini takiben ağrı duyulması yada tek taraflı ağrı duyulması olabilir. Bu durumda kateter çekilerek yeni kateter farklı aralıktan uygulanır. Sezaryen doğumda sedasyon yada genel anestezi yapılabilir.

Herkes Epidural Ağrısız Doğum Yapabilir mi?

Epidural anestezi uygulanmasını engelleyen sorunu olmayan (bel omurlarında uygulamayı engelleyecek sorunlar, uygulama yapılacak bölgede enfeksiyon, kanama pıhtılaşma bozuklukları) herkes epidural doğum yapabilir. Ancak epidural anestezi uygulama konusunda deneyimli anestezi doktoru gereklidir. Ayrıca bebeğin doğumuna çok az zaman kalmış iken hastaneye başvurulduğunda epidural anestezi uygulamaya vakit olmayabilir.

Ağrısız (epidural) Doğum Nasıl Yapılır? Epidural Doğum Sırasında Neler Yaşanır?

Normal doğum eyleminde epidural anestezi almaya karar verdiğinizde size tansiyon düşmesini engellemek için serum takılır. Sonrasında anestezi doktoru epidural uygulamayı yapar. Bacaklarınızda uyuşukluk, yanma olabilir. Bazen uyuşukluk ve ağrı hissinin kaybolması tek taraflı olabilir. İlaç dağılımını eşitlemek için doktorunuz yan yatmanızı isteyebilir. Bir süre sonra bazen hemen ayağa kalkıp yürüyebilirsiniz. Epidural anestezi bazen idrar hissini engelleyebilir.

İdrarınızı yapamaz iseniz doktor yada hemşire ince bir kataterle idrar kesenizi ağrısız bir şekilde boşaltır. Bebek doğarken idrar kesesi boş olmalıdır. Epidural anestezi kasları da gevşettiğinden rahim ağzı normal seyrinden daha hızlı açılır. Ancak bebeğin başının inmesi ve rotasyon yapması normal seyrinde ilerler. Epidural anestezi alan gebelerde doğum eyleminin 1. evresi (doğum başlamasından rahim ağzının tam açılmasına kadar geçen süre) kısalır, 2 evre (rahim ağzı açıklığı tam olduktan bebeğin doğumuna kadar olan süre) uzar.

Epidural anestezi tamamen ağrının hissedilmediği anestezi değil, ağrının azaldığı, rahat tolere edildiği bir anestezidir. Bebeğin basısı ve kasılmaları çoğu anne adayı hisseder ve kasılmalarla ıkınabilir. Kasılmaları hissetmeyen anne adaylarını sağlık personeli yönlendirir.

Epidural anestezi bazen doğal kasılmaların şiddet ve sıklığını azaltır. Bu durumda suni sancı ihtiyacı doğar.

Epiduralin Ağrısız Doğum Süresine Etkisi Nedir?

Doğum belirtileri başlar başlamaz değil de kasılmalarla rahim ağzı 4 cm açıldıktan ve silinme %60-70 olduktan sonra uygulanırsa doğumun 1. evresini kısaltır.

Bazı kadınlarda ağrı eşiği düşüktür. Çok ağrı hissediyor ama rahim ağzı 4 cm açılmamışsa yine epidural anestezi uygulanabilir ama böyle uygulamalarda doğum süresini biraz uzattığı bilinmelidir. Epidural anestezi uygulamaları doğumun 2.evresini uzatmaktadır, bu süre ilk doğumlarda 3 saati bulabilir. Doğumda önemli olan doğum eyleminin süresi değil sağlıklı ilerleyişidir. Hızlı ilerleme her şeyin sağlıklı olduğunu göstermez. Bu sürecin normal olması için sağlık ekibi elinden geleni yapar ve aileyi bilgilendirir.

Epidural Ağrısız Doğumun (prenses doğum) Avantajları Nelerdir?

  • Doğum eylemi uzun da sürse size konforlu, rahat bir bekleme süreci sağlar.
  • Ağrı hissi azalsa da dokunma hissi devam eder ıkınarak rahatlıkla doğum yaparsınız.
  • Doğum sezaryenle gerçekleşirse, epidural anestezi uyanık olmanızı sağlar, bebeğinizi görmeniz, dokunmanız ve onu karşılamanızı mümkün kılar. Sezaryen ameliyatından sonra kateterden verilen ilaçlarla ağrı duymaz, bebeğinizi daha rahat emzirir, rahat yürürsünüz.
  • Epidural anestezi, doğum sürecinde dinlenmenizi, rahatlayıp gevşemenizi, bebeğinize odaklanmanızı ve doğumun ıkınma evresine aktif katılımınızı sağlayacaktır. Epidural anestezi almayan gebeler bazen doğumun 1. evresinde çok yorulurlar ve doğumun 2. evresinde güçlü ıkınmaları yapamazlar.
  • Epidural anestezi, hızlı bir şekilde yaygınlaşmaktadır. Tecrübeli uygulamalarla her geçen gün memnuniyet oranı artmaktadır.

epidural agrisiz dogum

Doğumda Anestezi Yöntemleri

Normal doğumda anestezi şart değildir. Tercih edilirse normal doğumda epidural anestezi uygulanır. Kesi yani epizyotomi ihtiyacu olduğunda epidural anestezi yeterlidir, gebe epidural anestezi almamışsa kesi bölgesi lokal anestezi ile uyuşturulur.

Sezaryen doğumda anestezi şarttır. Sezaryende uygulanacak anestezi yönteminin belirlenmesinde, sezaryenin aciliyeti ve anne adayında eşlik eden hastalık varlığı önemlidir. Ayrıca anestezi uzmanının deneyimi, cerrah ve hastanın tercihi gibi birçok faktör  yöntem seçiminde etkilidir. Tüm gebeler için ideal bir yöntem yoktur.

Sezaryen ya anne adayı tamamen uyutularak genel anestezi ile yada belden aşağısı uyuşturularak bölgesel anestezi ile yapılır.

Bölgesel anestezi epidural anestezi veya spinal anestezi veya kombine (epidural ve spinal birlikte) anestezi olarak uygulanır. Sezaryende son yıllarda anne ve bebek için daha güvenilir olması nedeniyle kombine anestezi daha fazla tercih edilmektedir.

Spinal Doğum Nedir?

Bel bölgesinde spinal aralığa ilaç verilerek hissizlik sağlanır. Spinal anestezi sadece sezaryen doğumda uygulanan bir yöntemdir. Sezaryen doğumda sadece spinal anestezi yapılabildiği gibi gibi epidural anestezi ile birlikte de uygulanabilir. Birlikte uygulandığında anestezi yöntemi kombine anestezi olarak adlandırılır. Uygun gebelerde kombine anestezi uygulanması hem anne adayının hem de cerrahın rahat olmasını sağlar.

Spinal anestezi uygulamalarında spinal aralığa direkt iğne ile ilaç verilir ve iğne çekilir, katater yerleştirilmez. Spinal anestezi etkisi 4-6 saat sürer. Ameliyattan sonra spinal anestezi etkisi geçince damardan yada kalçadan verilen ağrı kesicilerle ağrı azaltılır.

Sezaryen Nedir?

Hekim tarafından ameliyathane koşullarında anestezi altında gebenin karın ve rahimine cerrahi kesi  yapılarak bebeğin ve eşinin doğumunun gerçekleştirildiği ameliyattır.

Normal Doğum Nedir?

Normal doğum rahim ağzının açılmasına neden olan ve giderek sıklaşarak şiddeti artan kasılmalarla beraber bebek ve eşinin rahim dışına atılması sürecidir.

Normal Vajinal Doğum AvantajlarıNelerdir?

Normal doğumun riskleri vardır evet ama  avantajları da çoktur. Her şey yolunda olursa normal doğum idealdir. Riskler ve avantajlar arasındaki dengeyi sağlamak ve doğumu yönetmek doktorun bilgi ve deneyimi ile ilgilidir. Normal doğumun avantajları bebeğin akciğerindeki sıvıyı kolay atması, annenin vajinasındaki mikroorganizmaları yutarak bağırsak florasını çabuk oluşturması, bebeğin anne kucağı ile çabuk buluşması, anne için kanama ve enfeksiyon riskinin az olması, annenin hemen ayağa kalkmasıdır. Diğer bir avantajı da sonraki doğumların normal doğum olabilmesidir.

Epidural Sezaryen Doğum Nasıl Olur?

Normal doğum eyleminde epidural anestezi alan gebelerde doğum ilerlemez ise, bebekte bir sıkıntı olursa yani sezaryen kararı alınırsa anestezi doktoru kateterden ek ilaç dozu uygular. Böylelikle karın ve bacak bölgesinde uyuşma gerçekleşir. Normal doğumdan sezaryene geçildiğinde spinal anestezi uygulanmaz, ameliyat epidural anestezi ile yapılır .Acil sezaryen kararlarında doğum eyleminde epidural kataterin takılmış olması avantajdır, hemen ilaç verilerek ameliyata hazır hale gelinir.

Normal doğum eyleminde epidural anestezisi olmayan gebelerde acil sezaryen kararı alındığında epidural uygulama için zaman olmaz, genel anestezi ile sezaryen ameliyatı yapılır. Genel anestezide anne adayı tamamen uyuduğu için bebeğinin ilk dakikalarına eşlik edemez.

Epidural Anestezi ile Spinal Anestezinin Farkı Nedir?

Aradaki farkları aşağıdaki başlıklar ile sıralanır.

  • Uygulama bölgesi: Her iki anestezinin uygulandığı bölge aynıdır. Bel bölgesinden girilir ancak epidural anestezide ilaç, omurilik etrafında bulunan ‘dura’ isimli zarın dışına epidural aralığa enjekte edilirken, spinal anestezide bu zarı geçip içinde beyin omurilik sıvısının olduğu dura kanalına ilaç verilir.
  • Uyuşma süreleri: Epidural anestezide uyuşukluk hissi 10 – 15 dakika içinde gerçekleşirken, spinal anestezide ilaç verilir verilmez veya 1 – 2 dakika içinde uyuşma hissedilir.
  • Ek doz sayısı: Epidural anestezi uygulandığında, doğum eylemi boyunca anne adayının belinde ince ve yumuşak bir katater bulunur. Gerekli görüldüğünde bu katater den ek dozlar verilerek ağrı ve uyuşukluk hissinin uzaması sağlanır. Fakat spinal anestezide ilaç enjekte edildikten sonra katater takılmaz ve bir daha ilaç enjekte edilemez. Bu nedenle spinal anestezide, anestezinin uzatılma şansı yoktur. Ancak çoğu zaman uzatılmasına da ihtiyaç duyulmaz. Zira uyuşukluk hissi genellikle sezaryen doğumdan sonraki 3 – 4 saat boyunca devam eder.
  • Doğum yöntemi:Epidural anestezi ile normal doğum ve sezaryen yapılabilirken, spinal anestezi ile sadece sezaryen doğum yapılır.
  • Yan etkiler: Yan etkide en önemli fark baş ağrısıdır. Epidural uygulamada dura zarı delinmediği için duradan beyin omurilik sıvısı kaçağı olmaz ve baş ağrısı yaşanmaz. Spinal anestezi uygulaması dura delinerek yapılır. Sıvı sızıntısı baş ağrısı yapabilir. Bazende epidural uygularken istenmeden dura delinebilir. Tecrübeli doktorlar ince iğneler kullanarak uygulama yaptığında bu yan etki olmaz. Yine tecrübeli doktor dura delinmesi ve sızıntıyı fark ederek gerekli önlemleri alır ve baş ağrısı yaşanmaz.

Epidural Anestezi ile Doğum Hakkında Sorular

Ağrısız prenses doğum ne demek?

Epidural anestezi ile ağrılar katlanabilir şekilde hafifletildiğinden dolayı herhalde anne adayı kendini prenses gibi hissettiği için bu şekilde tanımlamıştır. Halk arasında ağrısız doğum, prenses doğum olarak bilinir. Prenses doğumda bebeğin kolayca geleceği şeklinde bir aldı vardır. Epidural anestezi uygulansın uygulanmasın anne adayları doğumun 2. evresinde, bebek çıkıma geldiğinde kasılmalarla beraber ıkınmalı, bebeğin doğumuna yardım etmelidir. Gebenin hareketli olması, ayakta yürümesi, çömelerek bebeğini itmesi bebeğin inişini kolaylaştırır.

Ağrısız prenses doğum normal doğum olur mu?

Yıllardır normal doğumu destekleyen bir doktor olarak ağrısız doğum isteyenlere epidural anestezi ile normal doğum yaptırmaktayım. Epidural anestezi konforunu gebelerimin ideal bir şekilde yaşamaları için ekibimde olan özel anestezi doktoru ile çalışmaktayım. Ancak bilinmesi gereken bazı durumlar var. Doğum eyleminde epidural uygulanması doğumun normal olacağını garantilemez ne yazık ki. Epidural uygulansa da doğum ilerlemeyebilir, bebeğin kalp atımlarında sorun olabilir.

Tıbbi gereklilik olduğunda epidural kateterden anestezi doktoru ek ilaç verir ve sezaryene geçilir. Bazı anne adayları doğum ilerlemediğinde epidural anestezinin doğumu engellediğini düşünür. Bu mümkün değildir, ilerleyen doğumu hiçbir müdahele ile engelleyemezsiniz. Bazen de ilerlemeyen eylemde anne adayı epidural anestezi ile ağrı hissetmediğinde sezaryen olmak istemez, daha da beklemek ister. Bekleme süresi anne ve bebek için risk oluşturabilir.

Bu durumlarda doktora güven, aile ve sağlık personeli arasındaki uyum önemlidir. En sağlıklı doğum epidural olsun olmasın, normal yada sezaryen olsun anne ve bebeğin en sağlıklı olduğu doğumdur.

Ağrısız doğum ne zaman uygulanır?

Doğumun belirtilerinin olması ile hastaneye başvuran gebede doğumun başladığı vajinal muayenede rahim ağzı açıklığı, incelmesi değerlendirilerek anlaşılır. Muayene sonrası 4 cm açıklık, % 60-70 silinme varsa  epidural anestezi kararı verilir. Daha erken uygulanması doğum eylemini uzattığı için tercih edilmez. Rahim ağzı açıklığı 4 cm iken uygulanması şart değildir. Bazen gebe hastaneye geldiğinde rahim ağzı açıklığı 6-7 cm olabilir yada ilk saatler epidural istemeyip sonradan  gebe talep edebilir. Özetle rahim ağzı 4 cm açıldıktan doğuma kadar olan süre içinde epidural anestezi uygulanabilir.

Ağrısız doğum amacıyla anneye verilen ilaçların bebeğe zararı dokunur mu?

Kullanan ilaçlar bölgesel etki gösterir. Ağrısız doğum amacıyla annenin belinden verilen ilaçlar kana karışmadığı yada çok az karıştığı için bebeğe zarar vermez.

Ağrısız doğum yaptırılan anneler sakat kalabilir mi?

Epidural anesteziden en çok çekinme nedeni felç olma korkusudur. Uygulanan aralıkta sinir lifi yoktur, İğnelerin sinirlere zarar verme ihtimali yoktur. Ancak uygulanan bölgede kanama ve enfeksiyona bağlı hematom, apse gibi kitle oluşumu olursa sinirlere zarar verebilir. Steril şartlarda tek kullanımlık iğnelerle anestezi uygulanır. Kanama riski olmaması için uygulama öncesi bazı kan testleri rutin yapılır.  Kan sulandırıcı iğne kullanımı uygulamadan en az 8 saat önce yapılmalıdır.

Uyuşukluk hissi geçicidir. Çok nadiren bölgesel uyuşukluk hissi bir süre kalıcı olabilir. Genellikle 40 günde düzelir. Sezaryen sonrası epidural kateterden ilaç verilmesi devam ettiği için anneler ayağa kalktığında yanında refakatçisi tutunarak destek olmalıdır. Bacakta uyuşukluk, hissetmeme düşme ve yaralanmalara neden olabilir.

Epidural doğum ile spinal doğum arasındaki farklar

Epidural doğum epidural anestezi ile  olan normal yada sezaryen doğumdur. Spinal doğum ise spinal anestezi ile yapılan sezaryen doğumdur.

Epidural teknik uygulandığında hiç ağrım olmayacak mı?

Epidural uygulamada normal doğum olacaksa tamamen ağrısız değil kasılma ve bası hissiyatı olacaktır ve siz bunu rahatlıkla tolere edebilirsiniz. Bu sayede yürüme, çömelme ıkınma mümkün olabilir. Ama epidural anestezi ile sezaryende ağrı olmayacak şekilde doz ayarlanır, hiç ağrınız olmaz.

acisiz agrisiz dogum nasil yapilir

Epidural kateter çekilirken ağrı olur mu?

Epidural kateter çok ince plastik bir kateterdir. Durduğu sürece batma ve ağrı yapmaz. Kateterin yerinden kaymaması için sıkıca flasterler yapıştırılır. Kateter çekileceği zaman sırt kamburlaştırılarak takıldığı zaman ki postür verilmelidir. Flasterler kaldırılır ve katater rahatça çekilir, ağrı olmaz. Çekilirken lokal anestezi uygulanmaz.

Epidural doğumda kan sulandırıcı ilaçlar ne zaman kesilmelidir?

Kan sulandırıcı ilaçlar doğumda kanama riskini, epidural uygulanan bölgede hematom riskini artırır. Bu nedenle planlı sezaryenlerde en az 24 saat önce ilaç kesilmelidir. Normal doğumun zamanı bilinemediği için hafif sancılar olduğunda iğne yapmamak iyi olur. Normal doğumda iğne yapıldıktan  en az12 saat sonra epidural uygulanabilir.

Bu ilaçlar doğumdan sonra kullanılmaya devam eder. En erken doğumdan 12 saat sonra uygulanmaya başlanmalıdır. Epidural kateter çekilirken de ilaç zamanı önemlidir. İlaç yapıldıktan en az 8-12 saat geçtikten sonra kateter çekilir.

Epidural doğum suni sancı ile mi olur?

Epidural anestezi rahim kasılmalarının ağrılı olmasını engeller, kasılmayı engellemez. Gebenin kasılmaları yeterli ise epidural doğumda suni sancıya ihtiyaç olmaz. Ancak epidural uygulaması ile rahim kasılmaları azalırsa suni sancı ihtiyacı olabilir. Epidural anestezi uygulanan anne adaylarına suni sancı verilse de ağrı hissi olmaz.

Ağrısız doğum anında bebeği itmek mümkün müdür?

Anne adaylarının çoğu doğumda epidural anestezinin ıkınmayı engellediğini düşünür. Ağrı hissederse ıkınacağına inanır. Oysa ki ıkınma bir refleks değildir, istemli olarak yapılır. Epidural anestezi uygulanan anne adayı ağrı hissetmez ama dokunma hissi devam ettiği için ıkınarak doğuma katılabilir. Epidural anestezide ağrı hissetmeden çoğu gebe kasılmayı bebeğin yaptığı baskıyı hisseder ve kasılma esnasında ıkınır. Kasılmayı hissetmeyen anne adaylarına sağlık personeli yol gösterir.

Epidural anestezi uygulanan gebeler yorgun olmaz ve daha güçlü ıkınabilirler. Kasılma aralarında rahat nefes alarak kendine ve bebeğine yeterli oksijen sağlar, sağlık ekibi ile daha rahat iletişim kurar. Epidural anestezi almayan gebeler kasılmaların verdiği ağrıdan kurtulmak için güçlü ıkınıp bir an önce bebeği doğurmak ister.

Epidural doğum sonrası baş ağrısı olur mu?

Epidural anestezi uygulamasında dura zarı delinirse dura aralığında olan beyin omurilik sıvısı sızar ve dayanılmayacak baş ağrısı yapar. Tecrübeli anestezi doktoru duraya zarar vermez yada duranın delindiğini fark eder hemen gebe kanından yama yaparak baş ağrısını engeller. Spinal anestezi uygulamalarında baş ağrısı olma riski az da olsa vardır, yine deneyimli doktorların fark etmesi ve yama yapması ile baş ağrısı engellenir.

Baş ağrısı yeni doğum yapan bir anne için çok zordur. Çünkü başağrısı yatarken azalır ayakta yada otururken çok olur, bebek ile ilgilenmek zorlaşır. Ağrı başın önünde, ensede olabilir. Baş ağrısına bulantı, kusma, ışığa hassasiyet eşlik edebilir. Böyle durumda günde 3 litre su içmek, yatarak bu süreyi geçirmek, ağır kaldırmamak, kafein alımı için kahve içmek, ağızdan parasetamol grubu ağrı kesici almak iyi gelir. Yama yapılmasa da zar kendiliğinden iyileşir ve baş ağrısı 24-48 saat içinde kendiliğinden geçer. Ağrı şiddetli ise, uzun sürdüyse  yama yapılabilir.

Epidural doğum sonrası bel ağrısı olur mu?

Gebelik sırasında genişleyen rahim karın kaslarında güçsüzlük, kilo alımı, postür değişiklikleri gebelerin çoğunda bel ve sırt ağrısı yapar. Gebelikte salgılanan hormonlar eklemler ve bağları gevşetir. Bu değişiklikler doğumdan hemen sonra normale dönmez. Bebeği emzirirken iyi bir duruş uygulanmaması da ağrılara neden olur. Bu sıkıntıları doğum sonrası yaşayan kadınlar epidural anestezi almışlarsa çoğu kez ona bağlarlar. x

Oysa ki epidural anestezi uygulanması sadece iğne girişinin olduğu bölgede ağrı yapar ve bu ağrı doğumdan birkaç gün sonra geçer. Gebelik ve doğum sonrası bel ağrısı sırt ağrısı yaşamamak için bel kasları güçlü olmalıdır. Gebelikte egzersiz yapma, kilo alımının dengeli olması, duruş pozisyonlarına dikkat edilmesi ile bel ağrısı sorunu yaşanmaz.

Bel fıtığı olanlar epidural doğum yapabilir mi?

Bel fıtığının ileri derecede olması bazen sezaryen doğum gerektirebilir. Bel fıtığı olması epidural ve spinal anestezi uygulanmasına engel değildir. Epidural anestezi ile bel fıtığı ameliyatları yapılmaktadır. Doğum yapan her annenin bel ağrısı olabilir ve bunun ağrısız doğumla ilgisi yoktur.

Epidural anestezi doğumu geciktirir mi?

Doğru zamanda ve uygun dozda yapıldığında doğumu geciktirmez. Hatta rahim ağzının açılmasını hızlandırır, pelvik kaslar gevşer ve doğumun 1. evresi kısalır. Ağrı hissetmeyen gebe ile kooperasyon daha rahat olur. Doğumda epizyotomi adı verilen vajina girişine kesi yapılması ve dikilmesi hem anne hem de doktor için daha konforlu olur. Epidural anestezi rahim ağzının tam açılmasından bebeğin doğumuna kadar olan süreyi yani doğumun 2. evresini biraz uzatabilir.

Ağrısız prenses doğum fiyatı ne kadar?

Bazı devlet ve üniversite hastanelerinde ücretsiz ağrısız doğum yapma imkanı vardır.

Özel hastanelerde normal doğumda epidural anestezinin ayrıca bir maliyeti olur. Bu maliyet hem anestezi doktorunun uygulamayı yapması hem de kullanılan kateter ve diğer malzemenin kullanılmış olmasıdır.

Yılların tecrübesiyle gebelerimin doğumlarını ekibimde olan ebemle birlikte yaptırıyorum. Ağrısız doğum talebi olan gebelerime epidural anesteziyi  ekibimde olan özel çalışan, epidural uygulama konusunda deneyimli anestezi doktoru arkadaşlarım uyguluyorlar. Ağrısız epidural doğum fiyatları için 03122877079 u arayabilir, whatsapptan yazabilirsiniz.