Sezaryen gebelik ve doğum sırasında bir sorun olduğunda hayat kurtaran cerrahi bir işlemdir. Son yıllarda dünyada ve ülkemizde sezaryen oranları artmıştır. Sezaryen oranları tıbbi faktörler, hekim, hasta ve sağlık sistemini arasında güven eksikliği, kadınların korkuları, kısırlık oranlarının artışı, yaşam tarzı, sosyal ve kültürel inançlar nedeniyle artmaktadır. Ülkemizde ve dünyada normal doğumu destekleyen politikalar uygulanmaktadır.

Benim görüşüme göre ülkemizde doktorların çalışma şartları ve hukuk sisteminde adil düzenleme olmadığı sürece sezaryen oranlarında azalma sağlamak mümkün değildir. Sezaryen hızının artmasına neden olan toplumsal, yasal, kurumsal ve ekonomik nedenler düzeltilmeden sadece  kadın doğum uzmanlarının hedef gösterilmesi doğru değildir.

Sezaryen Doğum Nedir?

Hekim tarafından ameliyathane koşullarında anestezi altında gebenin karın ve rahimine cerrahi kesi  yapılarak bebeğin ve eşinin dış dünyaya alınması sezaryen doğum olarak tanımlanır. Çoğu gelismiş ülkede tüm doğumların %15-25 kadarı sezaryen ile yapılmaktadır. Ülkemizde bu oranın %50 lerde olduğu tahmin edilmektedir.

Normal Doğum Nedir?

Normal doğum rahim ağzının açılmasına neden olan ve giderek sıklaşarak şiddeti artan kasılmalarla beraber bebek ve eşinin rahim dışına atılması sürecidir.

Sezaryen Doğum Neden Yapılır?

Her kadın gebeliğin ilk aylarından itibaren doğumun şeklinin nasıl olacağını merak eder. Unutulmamalıdır ki her gebenin ağrı eşiği, pelvis yapısı, bebeğinin büyüklüğü ve gebeliğinin seyrindeki durumlar birbirinden farklıdır. Normal doğum planlanan gebelerde bebeğin doğum kanalında ilerleyişi ile ilgili sıkıntı görülür veya bebeğin sıkıntıda olduğu tespit edilirse sezaryen kararı verilebilir.

Yada sezaryen isteyen gebelerde ağrısız kasılmalarla rahim ağzı kendiliğinden açılmış olup, kolay  bir normal doğum olabileceğini öngörülüyorsa  normal doğum  olabilir. Sezaryen ile doğum kararı verilirken hem anne hem  bebek sağlığı göz önüne alınır.

Tüm gebeler kanıta-dayalı bilgiler ışığı altında, doğum ve kendi durumları hakkında bilgilendirilmedir. Gebenin doğum hakkında düşünceleri öğrenilmeli ve kendi tıbbi durumu ile birlikte aydınlatıcı bilgi verilmelidir. Sezaryen nedenleri iki başlık altında toplanır.

1)Anneye bağlı sezaryen nedenleri

• Geçirilmiş rahim ameliyatları (sezaryen, myom ameliyatları)
• Doğum kanalında bebeğin çıkışını engelleyen myomlar
• Anne adayında genital bölgede aktif herpes (genital uçuk) ve HPV (human pailloma virus) enfeksiyonu
• Anne adayına ait bazı sistemik hastalıklar
• Gebenin sezaryenle doğum yapmak istemesi

2) Bebeğe bağlı sezaryen nedenleri içinde hem bebeğe hem de doğum eylemine bağlı faktörler vardır.

• Bebeğin doğum kanalına baş değilde ayak, makat, omuz, eli ile gelmesi
• Bebeğin başının inmemesi (baş pelvis uygunsuzluğu)
• Rahim ağzının açılmaması (ilerlemeyen eylem)
• Bebeğin doğum eyleminde sıkıntıya girmesi (fetal distres). Bebeğin mekonyumlu olması sezaryen gerektirmez. Kalın-koyu mekonyum var ise, doğum eylemi daha dikkatli izlenmelidir. Doğum eyleminin uzun süreceği (özellikle ilk gebeliklerde) öngörülüyorsa sezaryen düşünülebilir.
• Plasenta yani eşin rahim ağzını kapatması (plasenta previa), palsentanın doğumdan önce rahimden ayrılması (plasenta dekolmanı)
• İri bebek
• Bebeğin vajinal yoldan doğumunu mümkün kılmayan anomaliler
• Çoğul gebelikler (bebekler başla geliyorsa normal doğum olabilir)
• Bebeğin kordonunun sarkması

Sezaryen Doğum Nasıl Yapılır?

Sezaryen önceden planlı olabildiği gibi normal doğum eyleminden acilen sezaryene geçiş şeklinde de olabilir.

• Ameliyattan 6 saat öncesinde oruç gibi aç olmalıdır. Anestezide uygulanan ilaçlar bulantı kusmaya neden olabilir, midenin boş olması tercih edilir. Doğumdan acil sezaryene geçiş olasılığı nedeni ile doğum eyleminde olan gebeler sıvı gıdalarla beslenir.
• Her şey yolunda ise planlı sezaryen doğum gebelik haftası 38-39 u doldurduktan sonra yapılır.
• Ameliyat ağrılı bir işlem olduğundan anestezi zorunludur. Epidural, spinal, kombine yada genel anesteziden biri tercih edilir.
• Ameliyathanede genellikle kombine anestezi uygulandıktan sonra gebenin bacakları uyuşur ve güçsüzleşir. Dokunma duyusu devam eder. Sonrasında idrar sondası uygulanır. Sonda uygulaması idrar kesesinin boş olması gerektiğinden şarttır ve uygulanması ağrılı değildir.
• Gebenin karın bölgesi iyotlu solüsyonla silinir, steril örtüler örtülür. Gebe sırtüstü yatarken kolları ameliyat boyunca yana açık tutulur. Kolun birinden serum giderken, diğerinden tansiyon ölçümü ameliyat boyunca devam eder.
• Bazı hastanelerde babanın ameliyathanede doğuma eşlik etmesine izin verilir. Anne adayları uyumadığı için ağrı olacağından kaygı duyarlar, mutlaka ağrı testi yapılıp ameliyata başlanır. Örtülerle sizin görüş alanınız kapatılır, böylelikle ameliyat sahasını görmezsiniz. Ekip hazır olunca genelde bebek 5 dakikada doğar, bebeğiniz size gösterilir, sonra bebek doktoru bebeğin ilk muayenesini yapar. Muayene sonrası giydirilir ve aile ile yakından tanıştırılır, ten tene temas sağlanır. Dikiş işlemleri 30-40 dakika sürer.
• Ameliyat sonrası bir problem yoksa gebe odasına geçer, bebeğini hemen emzirebilir.
• Bacaklarda uyuşukluk 4-6 saat sürebilir. Anne ayağa kalkabilince idrar sondası çekilir. Sezaryen sonrası hastanede yatış süresi 1-2 gündür.

Sezaryen Anestezisi Nasıl Olmalıdır?

Sezaryende uygulanacak anestezi yönteminin belirlenmesinde, sezaryenin aciliyeti ve anne adayında eşlik eden hastalık varlığı önemlidir. Ayrıca anestezi uzmanının deneyimi, cerrah ve hastanın tercihi gibi birçok faktör  yöntem seçiminde etkilidir. Tüm gebeler için ideal bir yöntem yoktur. Sezaryen ya anne adayı tamamen uyutularak genel anestezi ile yada belden aşağısı uyuşturularak bölgesel anestezi ile yapılır. Sezaryende son yıllarda anne ve bebek için daha güvenilir olması nedeniyle bölgesel anestezi daha fazla tercih edilmektedir.

Genel anestezi: Damardan verilen bir ilaçla anne adayı tamamen uyur. Uyku sırasında nefes alıp veremeyeceği için anestezi doktoru akciğere bir tüp yerleştirerek cihazla solunumu sağlar. Anne adayı tamamen uyuduğu için ameliyat sırasında  ağrı hissetmez, dokunmaları hissetmez. Ameliyat bittikten sonra anestezi doktoru tüpü çeker ve hasta uyanır. Genel anestezide kullanılan ilaçların bebeğe geçmemesi için ameliyatın tüm hazırlıkları tamamlandıktan, cerrah ve çocuk doktoru da hazır olduktan sonra uyutma işlemi yapılır.

İlaç verilip uyuduktan sonra bebek 5-6 dakikada doğurtulmalıdır. Genel anestezi kullanılan ilaçların bebeğe geçmesi, solunumun cihazla desteklenme gerekliliği, annenin bebeğini görememesi, cerrahın hızlı hareket etme gerekliliği ve buna bağlı istenmeyen yaralanmalar nedeni ile ilk tercih edilen yöntem değildir.

Bölgesel anestezi (epidural anestezi) : Bölgesel anestezi halk arasında belden uyuşturma olarak bilinir. Kombine adı verilen spinal + epidural anestezi veya sadece epidural anestezi veya sadece spinal anestezi olarak uygulanır. Bölgesel anestezi, anestezinin uygulandığı bel bölgesine göre isimlendirilir.

Sezaryen Doğum Öncesi Hazırlık

Sezaryen öncesi hatta doğum öncesi bazı hazırlıkları hatırlatmakta fayda var.

• Planlı sezaryenlerde doktorunuzun size en sık hatırlattığı konu aç olmanızdır. Anestezide kullanılan ilaçlar mide bulantısı, kusma yapabileceği için ameliyattan en az 4-6 saat öncesinde bir şey yeyip içmemelisiniz. Ameliyattan önceki birkaç gün de beslenmenize dikkat edin, kabız kalmayın, dışarıdan yemek yemeyin, hafif yemekler tüketin, şişkinlik yapan meyve, süt, baklagiller, bulgur yemeyin. Ameliyat öncesi hatta gebelik boyunca alkol, sigara tüketmeyin.
• Ameliyat saatinizden en az 2 saat önce hastanede olun. Yatış işlemleri ve bazı hazırlıklar için hastanede zamana ihtiyaç var.
• Hastanede size sezaryen ile ilgili bilgi ve onam formu verilecek. Okuyarak imzalayın, konu ile ilgili tereddütlerinizi doktorunuzla konuşun.
• O gün kan ilacınızı almanız şart değil ancak başka hastalıklar nedeni ile kullandığınız ilaçlar varsa doktorunuza sormalısınız.
• Kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız planlı sezaryen saatinden en az 24-48 saat öncesinde iğne uygulanmasına ara vermelisiniz. Bu durumu doktorunuzla netleştirin.
• Ameliyat öncesi duş alın. Parfüm, farklı kokular kullanmayın. Bebeğiniz sizin kokunuzu tanıyor. Emzirme döneminde de buna dikkat edin. Sezaryendan 2 gün sonra duş alabilirsiniz.
• Doğum çantanızı unutmayın.
• Sezaryen her zaman planlı olmayabilir. Normal doğum beklerken sezaryene geçilebilir. Doğuma hazırlanan tüm anne adayları açlık durumu ve kan sulandırıcı iğne dışındaki maddelere dikkat etmeliler.

Sezaryen Doğumda Lavman Yapılır mı?

Genel anestezi ile sezaryen yaptığımız önceki yıllarda sezaryen öncesi lavman rutin bir uygulama idi. Ancak günümüzde bölgesel anestezi uygulandığı için lavman rutin uygulamıyoruz. Genel anestezide kullanılan ilaçlar ve annenin hemen yürüyememesi nedeni ile bağırsak hareketlerinde problem sık görülmekte idi. Bölgesel anestezi ile sezaryen yapılması  bu problemlerin görülme olasılığını çok  çok azaltmıştır. Sezaryen doğumda lavman rutin uygulanmamaktadır. Ancak gerekli tıbbi durumlar olabilir.

Sezaryen Doğum Sırasında Ağrı Hissedilir mi?

Sezaryen bir ameliyattır. Tüm ameliyatlarda olduğu gibi ağrı hissetmemeniz için anestezi doktoru anestezi uygular. Anestezi genel anestezi yani uyutarak uygulandığında ağrı ve dokunma hissedilmez. Bölgesel anestezi uygulandığında ağrı hissedilmez ama dokunmalar ağrısız bir şekilde hissedilir.

Bölgesel anestezide anne adayı uyanık olduğu için ağrı duyacağı konusunda kaygı duyar. Cerrah ağrı testi yapmadan kesinlikle ameliyata başlamaz. Testte anne adayı ağrı algılıyorsa anestezi doktoru ağrı hissetmeyecek şekilde ilaç dozlarını ayarlar. Özetle sezaryen doğum sırasında ağrı hissedilmez.

Sezaryen İle Doğumun Süresi Ne Kadardır?

Cerrahın karın bölgesinden kesi yapması ve dikişle kapatması arasında geçen süre 30-60 dakika arasındadır. Ancak ameliyathane hazırlıkları, anestezi uygulanması, ameliyat bitimi sonrası annenin batın ve bacaklarının temizlenmesi gibi işlemler de zaman alacağından ameliyathanede geçen süre 1,5 saat ile 2 saat arasında olabilir.

Sezaryen Sonrası Nasıl Olur? Sezaryen Doğum Sonrası İyileşme Süreci Nasıldır?

Sezaryen ameliyatı karın alt bölgesine yapılan bir cerrahi kesi ile gerçekleştirilir. Bu nedenle iyileşme süreci normal doğumdan farklıdır.

• Kesiye bağlı ağrı birkaç gün anneyi rahatsız edebilir. Epidural anestezi uygulanan anneler epidural kataterden gelen ilaçlarla bu dönemi daha rahat geçirir. Epidural anestezi almayan annelerde damardan yada kas içine ağrı kesiciler uygulanır. Ameliyattan 2 gün sonra çoğu anne ağrı kesiciye ihtiyaç duymaz.
• Ameliyattan 2 gün sonra duş alınabilir. Her gün banyo yapmak anneye iyi hissettirir.
• Sezaryen sonrası vajinal kanama normal doğumda olduğu gibidir. Kanama 3 gün yoğun olabilir, sonrasında gittikçe azalır. Leke şeklinde kanamalar bazen 40 gün boyunca sürebilir. Günlük hayata dönüş sezaryenden  1 haftada sonra gerçekleşir.

Sezaryen Doğum Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Hastanede hemşireler bakım konusunda size destek olurlar. Ancak evde dikkat edilmesi gerekenleri şöyle sıralayabiliriz.

• Hastanede doktorunuz yada hemşireniz pansuman yaptıktan sonra kesi yerine opsite adı verilen bir sprey sıkar. Bu sprey mikrop kapmanızı ve su geçmesini engeller. Böylelikle evde pansuman yapmanız gerekmez ve rahat banyo yapabilirsiniz. Banyo duş şeklinde olmalıdır. 1 hafta boyunca kesi yeriniz uzun süre suyla temas etmemelidir
• Reçete edilen ilaçlarınızı düzenli kullanın.
• Sezaryenden hemen sonra sırt üstü bir şekilde yatış pozisyonu olur. Anne  ortalama 6-8 saat boyunca hiç kalkmamalıdır. Bu süre boyunca anne hareket etmek için acele etmemelidir. Ameliyattan 6-8 saat sonra ilk yürüyüş yaptırılır. İlk 2 gün sırtüstü yatın, sonraki günler yan yatabilirsiniz.
• Gebelikteki beslenme düzenine doğum sonrası da devam edin. Kabız kalmayın, bol su için, sıvı gıdalar tüketin.
• Doğum sonrası rahim hemen küçülmez. Genellikle göbek hizasındadır. Karın bölgenize bastırdığınızda sert olarak ele gelir. Hem alınan kilolar, hemde rahim büyüklüğü nedeni ile karın bölgesi 20- 24 haftalık gebelik büyüklüğündedir, zamanla küçülecektir. Çabuk küçülsün, karın bölgesi kalmasın diye sargı yapmak, korse giymek anlamsızdır. Korse takmak isterseniz sezaryendan 15 gün sonra kullanabilirsiniz.
• Lohusalık boyunca hareketli olun ama özel bir egzersiz yapmanıza gerek yoktur. 40 gün dolduktan sonra egzersiz yapabilirsiniz. Tam mekik gibi karın egzersizleri sezaryen doğumdan 3 ay sonra yapılmalıdır.

Sezaryen Dikişi Estetik mi Olur?

Sezaryen ameliyatında rutin olarak karın alt bölümüne karnın solundan sağına yatay cilt kesisi uygulanır. Kesi ve dikiş sadece ciltte değildir. Cilt, fasiya, periton, rahim kası bebeğin doğmasına izin verecek şekilde kesilir ve bebek ile plasenta doğduktan sonra kendiliğinden emilen dikişlerle kapatılır. Dikişin doğru yöntemle atılması hem daha az ağrıya hem de kozmetik açıdan daha az kaygıya yol açar. Cilt kesisi estetik olarak kapatılır. Çoğu kez dikişin alınması gerekmez. Dikişin alınıp alınmaması dikiş materyalinin cinsine bağlıdır. Dikiş alınması gerekiyorsa 7 gün sonra alınmalıdır. Sezaryan ameliyatlarında yapıştırma yapılmaz.

 Sezaryen Doğumun Avantajları Nelerdir?

• Doğumun zamanını bilmek
• Bebeğe ait doğum travmasının çok nadir olması
• 40 hafta geçmeden doğum olduğu için bebeğin suyunun azalması, kaka yapması gibi risklerin az olması
• İdrar, gaz kaçırma şikayetlerinin olmaması, vajinanın genişlememesi, vajinada dikiş olmaması ve cinsel hayatın etkilenmemesi
• Vajinada olan cinsel yolla bulaşan hastalıklardan bebeğin korunmuş olması

Sezaryen Doğumun Riskleri Nelerdir?

• Anesteziye bağlı riskler
• Ameliyat sonrası hastanede kalma süresinin uzun olması
• İdrar torbası ve bağırsak yaralanma riski (özellikle tekrarlayan sezaryenlerde bu risk artar)
• Ameliyat sonrası gaz, bağırsak problemleri
• Kanama ve enfeksiyon riskinin normal doğumdan fazla olması
• Rahimde kesi yapılırken bebek cildinde kesi riski
• Bebek direkt doğduğundan akciğerindeki sıvıyı atamaması(yaş akciğer olarak adlandırılır)
• Tekrarlayan sezaryenlerde plasentanın rahim ağzına yerleşmesi (plasenta previa)

Planlı Sezaryen Kaçıncı Haftada Yapılır?

Anne rahiminde 37 haftayı tamamlayan bebek artık prematüre değildir. 37 hafta sonrası doğum belirtilerinin başlaması ile gerçekleşen tüm doğumlar normal kabul edilir. Ancak planlı sezaryen yapılacak gebelerde doğum belirtileri başlamadığı sürece ve ek bir risk yoksa 38-39 haftada sezaryan yapılmalıdır. Tüm hesaplamalarda beklenen doğum tarihi 40 haftayı verir ve aile o gün bebeğin doğacağını düşünür. Oysa ki normal doğumda doğum belirtilerinin ne zaman başlayacağı bilinemez.

39 haftasında sezaryen planlanan anne adayları doğum belirtilerini daha erken yaşarlarsa (36-39 hafta arası) doğum belirtileri başladığında sezaryen planlanan hastanede sezaryen gerçekleştirilir.

İsteğe Bağlı Sezaryen Olur mu?

Sezaryen oranlarında artışın en önemli nedenidir. Norma doğumdan korkma, normal doğumunda travma yaşamış olma, vajinismus hikayesi, doğumun planlanan günde olmasını istemek gibi nedenler medikal bir gereklilik olmasa da sezaryenle doğumu gerektirebilir. Gebelik süresince anne adayı bilinçlendikçe ve epidural anestezi alternatifi ile çoğu gebe normal doğum yapabilir. Yapılan çalışmalarda kadın doğum hekimlerinin %80 i  isteğe bağlı sezaryeni olumlu karşılamışlardır.

Sezaryen Sonrası Vajinal Doğum (SSVD)

Sezaryen sonrası vajinal doğum gebenin durumuna, hastanenin donanımına göre gerçekleşebilir. Sezaryenden 2 yıl zaman geçmişse, ilk sezaryen baş pelvis uygunsuzluğu nedeni ile yapılmamışsa SSVD kararı alınabilir. Ancak gebenin takibi, doğum yaklaştığında muayene bulgularına göre karar verilmelidir.

SSVD de en büyük risk doğum kasılmaları ile sezaryena bağlı rahim dikişlerinin açılması (uterin rüptür), gebenin iç kanama geçirmesi ve bebeğin sıkıntıya girmesidir. Bu durumda gebe dakikalar içinde sezaryene alınmalıdır. SSVD yapılan hastanede doğumhane ve ameliyathane yan yana olmalı, tüm doğum ekibi hazır olmalı, erişkin-bebek yoğun bakım ünitesi donanımlı olmalı, gerekirse gebeye kan takılma imkanı hazır olmalıdır.

Normal Doğum İle Sezaryen Doğum Arasındaki Farklar Nelerdir?

Normal doğum bebek ve eşinin vajinal yoldan doğması, sezaryen doğum ise bebek ve eşinin cerrahi olarak karın bölgesinden yapılan kesi ile doğmasıdır. Her iki yöntemin de  anne ve bebek için avantajları ve riskleri vardır. Doğumda ideal olan anne ve bebeği en sağlıklı şekilde kavuşturmaktır.

Normal doğumun avantajları bebeğin akciğerindeki sıvıyı kolay atması, annenin vajinasındaki mikroorganizmaları yutarak bağırsak florasını çabuk oluşturması, bebeğin anne kucağı ile çabuk buluşması, anne için kanama ve enfeksiyon riskinin az olması, annenin hemen ayağa kalkmasıdır. Diğer bir avantajı da sonraki doğumların normal doğum olabilmesidir. Riskleri ise uzun ve ağrılı bir süreç olması, vajina genişlemesi, mesane ve anüs yaralanması,  bebeğin doğum yolunda sıkıntıya girebilmesi, omuz takılması, kemik kırıkları, sinir hasarları olasılığıdır.

Sezaryen doğumun avantajları doğum zamanını bilmek, bebeğe ait travmanın  ve sıkıntıya girme riskinin çok az olması, anne vajinasında travma olmaması, bebeğin cinsel yolla bulaşan hastalığa maruz kalmamasıdır. Sezaryen doğumun dezavantajları anesteziye bağlı riskler, hastanede uzun kalma, enfeksiyon ve kanama riskinde artış, bebeğin akciğerindeki sıvıyı hemen atamaması, bebek cildinde kesi, yapışık vakalarda idrar kesesi ve bağırsak yaralanma riskleridir.

Sezaryenle doğum, sonraki doğumlarda da sezaryen gerektirdiği için plasenta anormalliklerin görülme riskini (plasenta previa) artırmaktadır.

Ankara Sezaryen Doğum Fiyatları

Her doğum her bebek, her anne kendine özeldir. Herşey yolunda ise doğumun doğasına göre  bebek vajinal kanaldan dünyaya gelir. Yolunda gitmeyen durumlarda sezaryen anne ve bebek hayatını kurtaran önemli bir ameliyattır.

Hepiniz çevrenizden ailenizden duyduğunuz doğum hikayelerinden haklı olarak etkilenirsiniz. Olumsuz sohbetlere izin vermeyin. Genetik faktörler önemsense de doğumunuz annenizin sizi doğurduğu gibi olmayabilir. Kendinize, bebeğinize ve ekibinize güvenin.

En iyi yöntem anne ve bebeğin en sağlıklı olduğu yöntemdir. Bu yöntem vajinal normal doğum da olabilir, sezaryen doğum da ….

Ankara’da devlet ve üniversite hastanelerinde sosyal güvencesi olan her kadın sezaryen ameliyatı hizmetinden ücretsiz faydalanır. Özel kurumlarda doktora, hastaneye, özel anestezi hizmetine göre doğum ücretleri farklılık gösterir. Sezaryen doğum, ameliyathane giderleri ve anestezi gerektirmesi nedeniyle normal doğumdan daha pahalıdır. Ankara’nın en donanımlı hastanelerinde ekibimde olan özel anestezi uzmanı ve özel ameliyat hemşiremiz ile birlikte sezaryen ameliyatlarımı gerçekleştiriyorum. Güncel Ankara Sezaryen Doğum fiyatlarını öğrenmek için 03122877079 u arayabilir, whatsapptan yazabilirsiniz.