Ultrason cihazları yüksek frekanstaki ( kulağımızla işitemediğimiz) ses dalgalarını prob yardımı ile dokulara iletir. Ses, belli bir ortamda yayılan ve insan kulağı tarafından algılanan frekans aralığındaki titreşimlerdir. İşitilebilen frekans düzeyinin üzerindeki her türlü ses, ultrasonik ses dalgası olarak tanımlanır.
Ultrason, ilk olarak 1.Dünya savaşı sonlarında denizaltıların yerini tespit olarak kullanılmış olup, tıpta tanısal amaçlı 1943‘de beyin incelemelerinde kullanılmıştır. 1970 li yıllardan itibaren günümüzde kadın hastalıkları ve doğum alanında kullanılmaktadır.
4 Boyutlu Ultrason Nedir?
4 boyutlu ltrason, cihazdan ses dalgalarının bir prop aracı ile dokulara iletilmesi ve dokulardan yansıyan ses dalgalarının ekranda görüntülenmesi ile eş zamanlı olarak uzaysal görünümün ekrana yansımasını sağlayan en son teknolojik üründür. 4 boyut özelliği olan tüm cihazlarda bebeğin iki boyutlu görüntüleri ve ölçümleri yapılabilmektedir. Gebelik takibini 4 boyutlu ultrason ile yapmak tıbbi olarak zorunlu değildir.
2 boyutlu ultrason: Bebeğin kalp atışı, boyu, kilosu yani fiziksel gelişimi ile bebeğin plasentası ve kordonu görüntülenebilen standart siyah beyaz ultrason olark bilinen görüntüleri veren cihazdır. 2 Boyutlu ultrason görüntülenmesinde, en ve uzunluk mevcut olup derinlik yoktur. Yıllarca kullanılan geleneksel ultrasonlar 2 boyutludur.
3 boyutlu ultrason: 3 boyutlu ultrasonda 2 boyutluya ek olarak derinlik ölçümü de bulunduğu için bebeğin boyu ve kilosunun yanı sıra hacmi değerlendirilir. Ayrıca bebeğin suyunun miktarı, bebeğin büyüme ve gelişimini detaylı bir şekilde değerlendirilen cihazdır.
4 boyutlu ultrason: 4 Boyutlu ultrason tamamen eş zamanlı olarak uzaysal görünümün ekrana yansımasını sağlayan en son teknolojik üründür. 3 boyutlu görüntünün aynı zamanda kaydedilebilir özelliğini taşıması nedeniyle 4 boyutlu ultrason olarak adlandırılır. 4 boyutlu ultrason ile bebeğin bütün el, ayak ve baş hareketlerini aynı anda monitörden izlemek mümkündür. 4 boyutlu ultrasonda bebekler ve dokular sarı renkte izlenir.
4 Boyutlu Ultrason Nasıl Yapılır?
Diğer ultrasonlar gibi muayene masasına gebe uzanır. Karın bölgesine bir jel uygulanarak ses dalgalarının daha rahat taşınması sağlanır. 4 boyutlu ultrason probu ile dairesel hareketler ile bebeğin görüntüleri anlık olarak monitöre yansır. İstenirse görüntüler CD yada flash belleğe kaydedilir.
4 Boyutlu Ultrasonun Klasik Ultrason Yönteminden Farkı Nedir?
4 boyutlu ultrasonun uygulanma şekli diğer ultrasın çeşitleri ile aynıdır. Görüntünün aynı zamanda kaydedilebilir özelliği vardır. 4 D özelliği olan cihazların 2 boyutlu görüntüleme kalitesi, geleneksel 2 boyutlu cihazlara göre çok üstündür. Ayrıca 4 boyutlu ultrasonların renkli doppler özelliği de mevcuttur. Doppler ile bebekte ve anne adayında damarsal kan akımları değerlendirilerek bebeğin iyilik hali takip edilir.
4 Boyutlu Ultrason İle Hangi Bilgileri Öğreniriz?
Bebeğin organ taramalarında 4 D inceleme önemli bir yer tutar. Yarık damak, yarık dudak, yüz anomalileri, bebeğin sırtında ve karın duvarında olabilecek anomalilerin tespitinde yardımcıdır. İskelet sistemi ve cildi görülür. 4 D ultrasonda bebeğin hareketlerini izlemek, esnediğini, parmak emdiğini, ellerini, bacaklarını görmek, ileri haftalarda kime benzediğine dair gözlemleme, heyecanla bebeğini bekleyen çiftleri çok mutlu eder. Ayrıca görüntülerin kayıt altına alınması, evde yakınlarla izlemek oldukça keyiflidir.
Dört boyutlu ultrasonografi ile bebeklerin anne karnında farklı yüz ifadelerini gözlemleme ,esneme,gülümseme, dil çıkarma,emme, göz kırpma ve kaş çatma şeklinde olan görüntüler bebeğin sağlıklı olduğunun göstergesidir.
4 Boyutlu Ultrason Fiyatları
Özel muayenehaneler ve özel hastanelerde gebeler genellikle 4 boyutlu ultrason ile takip edilmekte ve bu hizmet muayene ücretine dahil olmaktadır.
Dört boyutlu ultrasonografi için kullanılan cihaz ve problar pahalıdır ve fiyatlar değişkenlik gösterebilir. Bazı merkezler muayene dışında fotoğraf ve video kayıtları için ek ücret talep edebilir. Ankara’da genel olarak 4 boyutlu ultrasonografi ile muayene ücretleri, merkezlere bağlı olarak değişmektedir. Çoğu özel merkezde 4 boyutlu görüntüleme muayene ücretine dahildir.
4D Ultrason Hamileliğin Kaçıncı Haftasında Tercih Edilmelidir?
Dört boyutlu ultrason (4d ultrason) ile gebeliğin her döneminde yapılabilir. Ancak bebeğin pozisyonu ve haftasına göre güzel görüntüler almak mümkündür. Ama eğer tek sefer 4 boyutlu ultrasonografi yaptırabilecek iseniz bu muayeneyi 26-30 hafta arasında yaptırmanız önerilir.
Dört Boyutlu Ultrasonu Kim Çeker?
4 boyutlu ultrasonu kadın hastalıkları ve doğum uzmanları ile radyologlar kullanır.
4 Boyutlu ultrason yarık damak dudak gibi defektlerin görülmesini kolaylaştırır mı?
Evet 4 boyutlu ultrasonla yarık damak defekti kolaylıkla görülür. Ancak yarık damak defektini anlamak için damak kemik bütünlüğü 2 boyutlu ultrasonla da değerlendirilir. Fetal anomali taraması hem 2 boyutlu hem de 4 boyutlu görüntüleme kombine edilerek yapılır.
4 Boyutlu Ultrasonda Cinsiyet Daha mı Net Belli Olur?
Bebeğin cinsel organı kesin olarak 16 haftadan sonra görünür hale gelir. Cinsiyet kararı tamamen cinsel organın ultrasonografi ile görüntülenmesi ile mümkündür. Cinsiyet görebilmek için 4 boyutlu ultrasonografi şart değildir. Çoğu kez 14 haftadan sonra 2 boyutlu ultrasonagrafi ile cinsiyet anlaşılır.
4 Boyutlu Ultrasonun Tek Kullanım Alanı Gebelik mi?
Hayır ,4 boyutlu ultrasonun tek kullanım alanı gebelik değildir. Kadınlarda rahim ve yumurtalıklar gibi üreme organlarında oluşan birçok hastalık 4 boyut özelliiği olan vajinal probla değerlendirilir.
4 Boyutlu Ultrason Renkli Ultrason mu?
4 boyutlu ultrason bebeğin hareketlerinin de görüntülenebildiği ultrasondur. Standart sarı renk görünümü vardır ama bu renk bebeğin gerçek rengi değildir. Siyah beyaz skalanın dışında bir görünüm olduğu için halk arasında renkli ultrason şeklinde bir söylem gelişmiştir. Tıbbi anlamda 4 boyutlu görüntüleme olarak adlandırılır.
4 Boyutlu Ultrasonda Down Sendromu Belli Olur mu?
Gebelik takibinde ultrasonografi ile down sendromu tanısı koymak çoğu kez mümkün değildir. Bebeğin ense kalınlığı, uzun kemiklerin ölçümü, kalp anomalileri gibi bulgular down sendromu hakkında fikir verir. 4 Boyutlu ultrason ile bebeğin fiziksel yapısı daha yakından incelenebildiği için down sendromunun tipik yüz görünümü belli olabilir.
4 Boyutlu Ultrason ile Ayrıntılı Ultrason Aynı mı?
4 boyutlu ultrason ile ayrıntılı ultrason aynı şey değildir. Ayrıntılı ultrason 18-22 hafta arasında olan bebeğin anne karnındaki detaylı muayenesinin bu konuda eğitim almış kişiler tarafından yapılması olarak tanımlanır.
Ayrıntılı ultrason anomali taraması, detaylı ultrason olarak da adlandırılır. xAyrıntılı ultrasonun amacı bazı hastalıklara anne karnında olabildiğince erken tanı konması, mümkünse çözüm bulunması, hayatla bağdaşmayan doğumsal anomalilerin olabildiğince erken haftada tesbit edilmesi ve aile tarafından arzu edilirse gebeliğin sonlandırıması şeklinde özetlenebilir. Ayrıntılı ultrason için çoğunlukla iki boyutlu ultrasonografi görüntüleri yeterlidir. Ancak dört boyutlu görüntüler de gerekli olabilir.
4D ultrason Zararlı mıdır?
Röntgen ışını değil ses dalgaları görüntülemeyi sağladığından bilimsel olarak zararlı bir etkisi gösterilmemiştir. Ancak erken dönemde, özellikle ilk 8 haftada doppler yapılmasının embriolara ısı verdiği tespit edildiğinden, ilk 8 hafta doppler (bebeğin kalp atımını dinleme) yapmamak tercih edilir. Bebeğin kalp atımı zaten doktor tarafından 2 boyutlu görüntüleme ile kolaylıkla tespit edilir.
İlk Kaç Haftada 4 Boyutlu Ultrason Yapılır?
Bebek anne karnında 8-9 haftada itibaren hareket etmeye başlar ve 4 D görüntüleme yapılabilir. Ancak 4 boyutlu görüntülemede amnion mayisinin artmış olduğu 12 hafta ve sonrası görüntüler daha anlaşılır olacaktır.
Her Muayenede 4D Ultrason Yapılmalı mı?
Her muayenede 4D ultrasonun beyaz-siyah görüntüleme yapan 2 boyutlu görüntülemesi ile bebeğin durumu takip edilir. Ancak anomali taramasının yapıldığı 18-22 haftalar arası 4 boyutlu inceleme de yapılmalıdır. Bunun dışındaki haftalarda bebeğiniz güzel görüntüler veriyorsa 4 boyutlu görüntü kayıtları alınabilir, ancak şart değildir.
Her muayenede 4 D ultrason yapılması şart değildir.
4 Boyutlu Ultrason Görüntülerini Kaydedebilir miyiz?
Evet görüntüler CD yada flash belleğe kayıt edilebilir.
4 Boyutlu Görüntüleme İçin Aç yada Tok olmalı mıyım?
Aç yada tok olmanız fark etmez. Unutmayınız ki gebeler 4 saatten fazla aç olmamalıdır. Anne adayı tok olduğunda bebek de daha hareketli olur.
4 Boyutlu Ultrasonda Bebeğimi En İyi Görebilmek İçin Ne Yapmalıyım?
Aileler en çok bebeğin yüzünü görmek, kime benzediği konusunda fikir yürütmek isterler. Bebeğin pozisyonu, yüzünün anne karnına dönük olması, yüzünün önünde göbek kordonu, elleri ayakları, plasentasının olmaması, yüzün rahime yakın olmaması ve amnion mayinin yeterli olması ile güzel görüntü elde edilir. Bebeğin bu pozisyonları ayarlaması ne yazık ki sizin elinizde değildir.
Ama yüzün önünde ellerini, ayaklarını görmek, hareketlerini izlemek de oldukça keyiflidir. 4 D ultrasonların görüntüleme ve doppler özelliklerinin standart ultrasonlara göre daha iyi olması biz hekimleri de oldukça rahatlatmıştır.
Bebeğin gelişiminin ultrasonda değerlendirilmesi incelemeyi yapan kişinin anatomik ve biyometrik incelemedeki bilgisi ve deneyimi, bebeğin büyüklüğü, bebeğin pozisyonu, amnion sıvı miktarı, gebenin yağ dokusu, cihazın kalitesi gibi pek çok faktöre bağlıdır.
Gebelik, anne baba adayı için biraz stresli, bir o kadar da keyifli bir süreçtir. Bu süreçte yanınızda olmak, tıbbi anlamda takibinizi yapmak, bebekte bir anomali, farklılık varsa bunu anne karnında iken tespit etmek, gereğini uygulamak ve psikolojik anlamda destek vermek görevimizdir. Bu görevi yerine getirmemde en büyük yardımcım olan 4 boyutlu ultrason cihazım iyi özellikler içermekte olup , bilimsel takip ve tedavi için vazgeçilmezimdir.