Aile planlaması, doğum kontrol yöntemlerinin yeterince uygulanmadığı ülkemiz için oldukça önemli bir konu oluşturmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü, her yıl dünyada 78.000 kadının güvenli koşullarda gerçekleştirilmeyen istemli düşük nedeniyle yaşamını kaybettiğini bildirmektedir.

Ülkemizdeki gebeliklerin %30’unun plansız olarak veya istemeden gerçekleşmesi ve yüksek bir oranının kürtajla sonuçlanması konunun önemini yansıtmaktadır. Ülkemizdeki kadınların ne yazık ki %38 i hiçbir yöntemle korunmamaktadır.

Belgelenmiş korunma tarihi ise MÖ 3000 yılında Antik Mısır’da kondom kullanılmasıyla başlar.

Doğum Kontrol Hapları

Doğum kontrol hapları kombine (estrojen ve progesteron içeren) doğum kontrol hapları ve minihap, minipil (sadece progesteron içeren) şeklinde 2 gruptadır.

Kombine Doğum kontrol Hapları

Kombine doğum kontrol hapları oral kontraseptifler (OKS) olarak bilinir. Estrojen ve progesteron hormonu içerir.Yumurtlamayı engeller, rahim ağzındaki sıvının kalınlığını değiştirerek spermin geçişini önler, rahmin iç tabakasını etkileyerek gebeliğin o bölgede oluşmasını engeller.

Düzenli alınması yani her gün aynı saatte alınması gerekmektedir. Aksi takdirde istenmeyen etkilerle karşılaşılabilir (ara kanaması, korunmanın olmaması gibi). Etkinliği yüksektir.  Rahim ve yumurtalık kanserine karşı korur, adet ağrılarını azaltır, adetleri düzenler, kansızlığı azaltır, sivilceyi azaltır, memedeki iyi huylu kistleri küçültür.

Hangi durumlarda kesinlikle doğum kontrol hapları kullanılmamalıdır?

  • Emzirenlerde 6 hafta, emzirmeyenlerde 3 hafta
  • 35 yaş üzerinde günde en az 15 adet sigara içilmesi
  • Yüksek tansiyon
  • Emboli (pıhtı atma) öyküsü
  • Kalp hastalığı
  • Auralı migren
  • 20 yıldır devam eden diabet (şeker hastalığı)
  • Ağır siroz
  • Aktif meme kanseri
  • Karaciğer tümörü
  • Uzun süre hareketsizliğe neden olacak cerrahi işlemler
  • Trombofili (genetik yada sonradan olan)

dogum kontrol yontemleri

Kısmen doğum kontrol hapı kullanılmaması gereken durumlar

  • 35 yaş üzerinde 15 den az sigara içilmesi
  • Kontrol altında yüksek tansiyon
  • 35 yaş üzerinde aurasız migren
  • Hafif siroz
  • Epilepsi ilaçları ve bazı antibiyotiklerin kullanımı (OKS nin etkinliğini azaltır)
  • derece akrabalarda 45 yaşından önce gelişen tromboz,  emboli öyküsü

Kombine doğum kontrol haplarının 40 yaşından sonra kullanımı

Sağlıklı ve risk faktörü bulunmayan 40 yaş ve üzeri kadınlar kombine doğum kontrol hapı kullanabilirler. Bu haplar menopoz öncesi semptomların varlığında ek yarar sağlar. Bu yaş grubunda mümkün olduğunca düşük doz estrojen içeren ilaçlar kullanılmalıdır.

İlaç kullanmadan önce tam bir değerlendirme, muayene ve rahim ağzı kanseri tarama testi smear yapılmalıdır. Meme kanseri taraması için mamografi çekilerek memenin de değerlendirilmesi önemlidir.

Kombine doğum kontrol haplarının yan etkileri

  • Ara kanama, lekelenme zamanla azalır. Hapı değiştirmek yerine  bu yan etkinin geçici olduğunu anlatmak tercih edilmelidir. Ara kanamalar 3 aydan uzun sürer yada sonradan ortaya çıkarsa diğer kanama nedenleri araştırılmalıdır. Özellikle klamidya enfeksiyonu yönünden değerlendirmek önemlidir. Ara kanama sigara ile ilişkili olabilir. Sigaranın kesilmesi önemlidir.
  • Adet olmaması %2-3 oranında görülür ve tehlikeli bir durum değildir. Ancak gebelik olasılığını ekarte etmek gerekir. Ara verilerek kullanılan haplarda kadın ara vermeyi unutmuş olabilir. Gebelik tespit edilirse ilaç kullanımı hemen kesilmelidir. Doğum kontrol hapı kullanarak gebe kalanlarda doğum defekti riskinin artmayacağı anlatılmalıdır.
  • Memelerde hassasiyet, genellikle birkaç ay içinde azalarak kaybolur. Kafein alımının azaltılması, estrojen dozunun azaltılması yarar sağlar.
  • Bulantı zamanla azalır. Haplar yemeklerde yada yatarken alınırsa bulantı az hissedilir.
  • Ciltte lekelenme güneşten kaynaklanır. Güneşe çıkmadan güneşten koruyucu faktörlü krem kullanılması önerilir.

Kombine doğum kontrol hapları nasıl kullanılır?

Adetin ilk 3 gününde tercihen 1. gün başlanmalıdır. Böylece ilk aydan itibaren korunma sağlanmış olur. Gece yatmadan yada akşam yemeği ile birlikte alınmalıdır.

  • Unutulduğunda yapılması gerekenler için doktorunuz ile iletişime geçmeniz önemlidir.
  • 28 tabletlik haplar, ara verilmeden kullanılır.
  • 21 tabletlik haplara 7 gün ara verilmelidir.7 günlük arada da koruyuculuk devam eder.
  • Bırakıldıktan sonra doğurganlık olumsuz etkilenmez.
  • Dinlenme aralıklarına gerek yoktur. Örneğin 1 yıldır kullanıyorum, 3 ay ara vereyim gibi…

Yalnız progesteron hormonu içeren ilaçlar (Minipil, Minihap)

Progesteron içeren oral kontraseptifler (POP) olarak bilinir. Estrojen içermez.İçerdikleri progesteron hormonu kombine haplardan daha az dozdadır. Günün aynı saatinde alınması çok önemlidir. Dikkat edilmezse koruyuculuğu azalır. Yumurtlamayı %50 engeller. Temel etki mekanizması rahim ağzındaki salgıyı kalınlaştırarak sperm canlılığını ve geçişini engellemesidir.

  • En önemli özelliği emziren kadınlarda da kullanılabiliyor olmasıdır. Doğumdan 6 hafta sonra başlanır. Etkinliği yüksektir. Ara kanama yapması istenmeyen bir durumdur.
  • Hipertansiyonu olanlar, kombine hapları yan etkileri nedeniyle kullanamayanlar, 35 yaş üzeri sigara içenler kullanabilir.
  • Hap bırakıldıktan sonra doğurganlık geri döner.
  • Adet kanamasını, adet sancısını azaltıcı etkisi vardır.

Yan Etkileri

  • Ektopik(dış gebelik): Minihap kullanımı ektopik gebelik riskinde artış yapmaz ama minihapla birlikte gebelik olursa dış gebelik olma olasılığı yüksektir.
  • Düzensiz kanama: En sık bırakma nedeni ara kanamalardır. Az sayıda kadında fazla kanama olabilir. Kanama düzensizliğinin nedeni yumurtlama fonksiyonlarının tümüyle baskılanmamış olmasıdır.
  • Yumurtalık kistleri: Genellikle kendiliğinden geçer.
  • Hormonal yan etkiler: Baş ağrısı, akne, memelerde hassasiyet nadirdir.

Dikkat edilmesi gerekenler

 Minihaplar önemli bir sağlık riski taşımazlar.

  • Günün aynı saatinde alınmalıdırlar.
  • Emboli riskini artırmazlar
  • Meme kanseri riskinde artışa neden olmazlar
  • 3 saatten uzun unutulmamalıdır
  • Doğum sonrası 6. haftada yada adetin ilk 3 gününde başlanmalıdır. 28 tablet içeren haplar ara verilmeden kullanılmalıdır.

Vajinal halka (Nuv**ing)

Vajinal halkalar doğum kontrol hapları gibi estrojen ve progesteron hormonu içerir. Adetin ilk 3 gününde vajinaya yerleştirilir. İlk yerleştirmede bir sağlık profesyonelinden yardım, eğitim almak önerilir. Vajinaya yerleştirilen halka 3 hafta vajinada kalır. 3 haftanın sonunda halka çekilir. 1 hafta ara verip yeni halka takılır.

Haftalık arada adet kanaması gerçekleşir. Doğum konrol hapları gibi ara verilen haftada ilişki olursa korunmaya gerek yoktur. Halka yumuşaktır. Cinsel ilişki sırasında erkeği rahatsız etmez.

Halka bazen vajinadan çıkabilir. Vajinadan çıkarsa soğuk yada ılık suda yıkayıp hemen yerleştirebilirsiniz. 3 saatten fazla vajina dışında kalmışsa gebelikten koruyucu etkisi azalır. 3 saatten fazla dışarıda kalan halkalar tekrar yerleştirilmemelidir.

Acil korunma hapları ( ertesi gün hapları )

Acil korunma hapları korunmasız bir cinsel ilişkiden yada korunmanın başarısız olduğu (prezervatifin yırtılması, hap alınmasının unutulması, rahim içi aracın kaymış olması  gibi) durumlarda alınan haplardır. Kadının ilişkiye zorlandığı, tecavüz durumlarında da kullanılır. Kombine haplar yada mini hapların yüksek dozda alınmasıyla bu etki sağlanabildiği gibi, acil korunma için özel olarak üretilen haplar da kullanılabilir.

30 mikrogram estrojen içeren kombine haplardan (piyasada doğum kontrol hapları olarak bilinen) 12 saat ara ile 2 şer adet ,korunmasız cinsel ilişkiden sonraki 72 saat içinde alınabilir. Sadece progesteron içeren tabletlerin (piyasada ertesi gün hapı olarak bilinen) alınması hasta uyumu açısından daha başarılıdır ve daha etkilidir. Acil korunmanın cinsel ilişkiden sonra, mümkün olan en kısa sürede uygulanması önemlidir. Modern yöntemler kadar korunmada etkili değildir. Koruyuculuğu % 60-93 dür.

Ertesi gün haplarının  etki mekanizması

  • Yumurtlamadan önce alınırsa yumurtlamayı engelleyebilir.
  • Yumurtanın spermle döllenmesini, döllenen yumurtanın rahime yerleşmesini de engelleyebilir.
  • Oluşan gebeliğe bir etkisi gösterilmemiştir.

Yan etkiler

  • Bulantı, kusma sadece progesteron içeren haplarda nadirdir. Genellikle 3 gün içinde geçer. Hap alındıktan sonra 2 saat içinde kusma olursa doz tekrarlanmalıdır. Acil korunma haplarının vajinal yolla kullanılması yeterli etki gösterir. Kusması olan kadınlarda vajinal yol tercih edilebilir.
  • Adet gecikmesi: Ertesi gün hapı alanlarda adet 1 hafta erken yada geç olabilir. Adeti geçen kadınların gebelik yönünden değerlendirilmeleri gereklidir.
  • Düzensiz kanama: Bazı kadınlarda ertesi gün hapından sonra düzensiz kanama veya lekelenme görülebilir. Bu yan etki çeşitli çalışmalarda %0-17 arasında değişen oranlarda saptanmıştır. Kanama düzensizliği genellikle tedavisiz düzelir, ancak dış gebelik olasılığının elenmesi gerekir.
  • Karın ağrısı, memelerde hassasiyet, baş dönmesi yorgunluk hissi birkaç gün içinde kaybolur.

Ertesi gün hapının gebelikte kullanımı

Yüksek doz doğum kontrol haplarının gebelikte kullanımının, bebekler üzerinde bir yan etkisi gösterilmemiştir. Buna dayanarak ertesi gün haplarının da zararsız olduğu söylenebilir.

Emzirme sırasında kullanımı

Tek bir hapın sütün miktarına ve kalitesine olumsuz etkisinin olacağı düşünülmemektedir. Ama yine de emziren anne, ertesi gün hapı alacaksa bebeğini önce emzirmeli, sonra hapı almalı, sonrasında da 6 saat göğsünü sağarak sütünü boşaltmalıdır. Bu uygulama anneye kendini daha iyi hissettirir.

Tekrarlayıcı kullanım

Ertesi gün hapları, tekrar tekrar kullanılmak için uygun değildir ve sık kullanımın etkileri bilinmemektedir. Bir kadın aynı siklus içerisinde birden fazla kez ertesi gün hapı almak zorunda kaldıysa, mutlaka sürekli bir korunma yöntem önerilmeli ve korunma başarısızlığı olmaması için neler yapması gerektiği anlatılmalıdır. Aynı siklusda tekrarlayan ertesi gün haplarının koruyucu etkisi düşer.

Öneriler

  • Cinsel ilişkiden sonra mümkün olan en kısa sürede alınız.
  • Hap aldıktan sonra 2 saat içinde kusma olursa, tekrar hap almanız gereklidir.
  • Adetiniz hap alımından sonra 1 hafta erken yada geç olabilir. Gecikme durumunda gebelik olasılığı mutlaka değerlendirilmelidir.
  • Kasık ağrısı yada düzensiz kanamalar dış gebelikle ilişkili olabilir.
  • Ertesi gün hapları sürekli uygulanacak bir yöntem değildir. Doktorunuza başvurarak güvenli ve düzenli korunmayı sağlayacak bir yöntem seçmeniz gereklidir.

 Progesteron içeren iğneler (3 ayda bir uygulanan iğne)

 3 ayda bir kas içine yapılan enjeksiyon şeklindedir. Bıraktıktan sonra gebe kalmanın biraz gecikmesi istenmeyen etkisidir. Ara kanamalar yapabilir. Adet görmeyi engelleyebilir. Estrojen etkisi olmadığından, estrojen kullanımını sakıncalı olduğu kadınlar kullanabilir.

Kimler için uygundur

  • Sigara içen kadınlar
  • Şişmanlar
  • Emzirenler
  • Demir eksikliği anemisi olanlar
  • Gebelikte yüksek tansiyonu olanlar, dış gebelik öyküsü, myom, rahim ağzı yarası olanlar
  • İyi huylu meme hastalıkları
  • Safra kesesi hastalıkları
  • Kalp hastalığı olanlar, emboli geçirenler
  • Tüberküloz, sıtma geçirenler
  • Orak hücre anemisi
  • En önemlisi mental yada eğitim nedeni ile diğer yöntemleri kullanamayan kadınlar

Estrojen ve progesteron içeren iğneler (ayda bir uygulanan iğne)

Ayda bir kas içine yapılan enjeksiyon şeklindedir. Ara kanama yapabilir. Etkisi günlük alınan doğum konrol hapları gibidir. İlk enjeksiyondan 15 gün sonra adet gibi kanama olur.

Progesteron içeren implantlar

Kolda cilt altına yerleştirilir. Yerleştirildikten 48 saat sonra etkilidir. 3 yıl kalabilir.3 aylık iğneler gibi etki mekanızması vardır. Ara kanama, adet görememe ve içerdiği hormonu etkisiyle tüylenme yapabilir.

Bariyer Yöntemleri

Kondom (prezervatif)

Doğru kullanıldığı takdirde etkinliği yüksektir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korur. Lateks alerjisi olanlarda kullanılmamalıdır. Kullanım sonrası delik olup olmadığı kontrol edilmelidir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruyucu olması olumlu bir yönüdür.

Kadın kondomu, diyafram ve servikal kap

Türkiye’de çok fazla tercih edilmeyen yöntemlerdir. Doğru zamanda ve doğru şekilde kullanılmadığı için etkinliği diğerlerine nazaran daha düşüktür.

Cerrahi Yöntemler

Tüp Ligasyonu

Etkinliği yüksek olan bu yöntemde kadınların tüplerine operasyonla müdahale edilmesidir. 10 000de 1 gebelik riski vardır. Eğer gebelik olursa bunun dış gebelik olasılığının yüksek olması istenmeyen etkileridir.

Vazektomi

Erkeklere lokal anestezi altınde uygulanan cerrahi bir yöntemdir. Cinsel işlevi etkilemez.

Diğer Yöntemler

Sperm etkisini azaltan jeller, takvim yöntemi, geri çekme önerilen yöntemler değildir. Gebelikten korunmayı sağlayıcı etkileri azdır, önerilmez.

Daha fazla bilgi için 0312 287 70 79 u arayabilirsiniz.

RAHİM İÇİ ARAÇLAR (SPİRALLER)

Eskiden rahim içi kullanılan araçlar S şekline sadece plastik araçlardı ve spiral olarak adlandırılırdı. Bu nedenle bütün rahim içi araçların halk arasında spiral olarak adlandırılması süregelmiştir. RİA lar rahim içine yerleştirilen, genellikle bakır yada hormon içeren küçük plastik cisimlerdir. Direkt grafilerde spiralin görülmesini sağlayan.baryum sülfat içerir.

Tüm spirallerin alt ucunda spirali kolay çıkarmak için ipler mevcuttur . Geri dönüşlü ve uzun etkili doğum kontrol yöntemlerindendir. Yöntem, mutlaka RİA takma konusunda deneyimli ve sertifikalı sağlık çalışanları tarafından uygulanmalıdır.

2 tip RİA vardır.

  1. Bakırlı RİAlar, bakır iyonlarının doğrudan sperm üzerine etkisi ile spermin yumurta ile döllenmesini rahim duvarında spermlerin hareketini ve döllenmiş yumurtanın döl yatağına yerleşimini engeller.
  2.  Hormonlu RİA  M***na döl yatağını ince tutarak döllenmiş yumurtanın yerleşimini engeller. Rahim ağzı salgısını kalınlaştırarak sperm geçişini engelleyerek gebelikten korur.

 BAKIRLI RAHİM İÇİ ARAÇLAR ( BAKIRLI SPİRALLER )

Bakırlı rialar T yada ters U şeklinde plastik gövdeye kaplanmış bakırlar şeklindedir. Gebelikten koruma süresi 5-10 yıldır. Co***r T 380, n**a T , m*lt*l**d 375 isimli bakırlı rialar mevcuttur.

Spiral uygulama, spiral çıkarma zamanı

Bütün RİA lar siklusun herhangi bir döneminde uygulanabilir. Ancak  kadının gebe olmadığından emin olmak adına ve takılması daha kolay olduğundan adetli dönem tercih edilir.

Doğum sonrası 48 saatte uygulanabilmesine rağmen tercih edilen zamanlama doğum sonrası 6.haftadır.

İlk 3 ay olan düşüklerden ve kürtajlardan sonra hemen uygulanabilir.

Siklusun herhangi bir döneminde çıkarılabilir. Adetli iken ipinin görülmesi ve çıkarılması daha kolaydır.

Bakırlı spiral uygulama tekniği

Jinekolojik muayene yapıldıktan sonra vajinaya spekulum adını verdiğimiz muayene aleti takılır. Rahim ağzı dezenfektan solüsyonla temizlenir. Rahim pozisyonu tek dişli denilen bir aletle vajina ile aynı düzleme getirilir. Histerometri denilen bir aletle döl yatağının uzunluğu ölçülür. Bu ölçüme uygun hazırlanan RİA rahim içine yerleştirilir.

RİA nın ipi, çıkarılmasına yetecek uzunlukta kesilir. Rahim içine doğru yerleştirildiği, ultrasonla kontrol edilir. Ağrılı bir işlem değildir. Anestezi verilmesini gerektirmez İşlemden 1 saat önce ağrı kesici kullanılması faydalı olabilir. Bazen tek dişliye bağlı kasık ağrısı, bulantı, baş dönmesi olabilir. Sakin, gevşemiş bir şekilde uygulandığında genelde bir problem olmaz.

  • Uygulama sonrası ağızdan ağrı kesici tabletler kullanılabilir
  • Uygulandıktan sonra 1 hafta ilişki yasağı verilir
  • Banyo yapılmasında sakınca yoktur
  • Uygulandıktan sonra 3 ay ara kanamalar, kasık ağrıları tolere edilebilecek şekilde olabilir
  • Adet kanama miktarında artış ve adet sancısı olabilir. Bu durumlar doktorunuzun verdiği ilaçlarla kontrol altına alınabilir
  • Uygulandıktan 1 ay sonra kontrol önemlidir. Sonraki kontroller yılda 1 yapılmalıdır.

Bakırlı spiral etki mekanizması

  • Bakır iyonlarının doğrudan sperm üzerine etkisi ile döllenmeyi engeller.
  • Döl yatağını etkileyerek döllenmiş yumurtanın döl yatağına yerleşimini önler.

Bakırlı spiralin olumlu yönleri

  • Güvenli ve etkilidir.Gebelikten %98-99 korur.
  • Uzun süre korur (5-10 yıl)
  • Geri dönüşümlüdür
  • Sistemik yan etkileri yoktur
  • Cinsel ilişkiden bağımsızdır
  • Emziren kadınlar için uygundur
  • İlaç etkileşimi yoktur
  • Ucuzdur
  • Çıkarıldığında doğurganlık hemen sağlanır
  • Acil korunma yöntemi olarak uygulanabilir

Bakırlı spiralin olumsuz yönleri

  • Kasık ağrısı
  • Adet sancıları
  • Adet aralarında leke ve kramplar. Bu şikayetler genellikle ilk 3 ay içinde geçer.
  • Kayma, yerinden oynama genellikle ilk 1 ay içinde olur. Bu nedenle uyguladıktan 1 ay sonra kontrol önemlidir. Daha sonraki kontroller, şikayet olmaz ise yılda bir yapılır.
  • Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruyucu değildir.
  • Uygulama sırasında rahim delinmesi riski vardır. Bu raisk %0.1 den azdır. Uygulandıktan sonra ultrason kontrolü bu nedenle önemlidir.
  • Kayarsa, atılıp  fark edilmezse gebelik riski artar. Yerinde olan RİA larla da nadiren gebelik olabilir.
  • Pelvik enfeksiyon riskini artırır. Bu nedenle uygulama öncesi titizlikle muayene önemlidir.

Bakırlı spirali  kimler kullanamaz?

  • Tanı konulmamış vajinal kanaması olanlar
  • Tedavi edilmemiş yumurtalık, rahim ve rahim ağzı kanseri olan kadınlar
  • Düşük ve doğum sonrası sepsis denilen ciddi enfeksiyon öyküsü olanlar
  • AİDS ve veya cinsel yolla bulaşan hastalık riski olanlar
  • Derin kansızlık
  • Bazı kalp hastalıklarında (uygulama öncesi antibiyotik kullanarak takılabilir)
  • Doğuştan rahim yapısını değiştiren anomalisi olan kadınlar
  • Daha önce RİA ile gebe kalanlarda tekrar RİA tercih edilmez
  • Anormal pap smear sonucu olanlar
  • Rahim ağzında yara tabir edilen erozyonun yakılarak tedavisi planlanan kadınlar

Bakırlı spiral ile gebelik olursa

  • RİA ile gebeliklerin çoğunluğu dış gebeliktir. Bu nedenle adet gecikmelerinde erken tanı önemlidir. Dış gebelik tanısı erken konulursa ilaçla tedavi olma şansı yüksektir.
  • RİA ile  normal gebelik olduğunda gebeliğin devamı istenmiyorsa kürtaj önerilir. Gebeliğin devamı isteniyorsa, ria ipi görülüyorsa ria çekilir, gebelik devam eder. İpi görülemiyorsa gebelik yine devam edebilir. Ancak bu şekilde devam eden gebeliklerde düşük ve enfeksiyon riski yüksektir. RİA bebeğe direkt zarar vermez. Doğumda RİA genellikle plasenta ile birlikte çıkar.

Daha fazla bilgi için 0312 287 70 79 u arayabilir whatsappla yazabilirsiniz.

HORMONLU SPİRAL HORMONLU RAHİM İÇİ ARAÇ(MİR**NA)

Hormonlu rahim içi araç, ülkemizde Mir**na adıyla piyasada bulunmaktadır. T şeklinde iskelet üzerinde progesteron salan silindir mevcuttur. Koruyuculuğu 5 yıldır.

Adetin ilk 5 gününde takılması tercih edilir.

Doğum sonrası 48 saatte uygulanabilmesine rağmen tercih edilen zamanlama doğum sonrası 6.haftadır.

İlk 3 ay olan düşüklerden ve kürtajlardan sonra hemen uygulanabilir.

Siklusun herhangi bir döneminde çıkarılabilir.Adetli iken ipinin görülmesi ve çıkarılması daha kolaydır.

Hormonlu spiral uygulama Tekniği

Jinekolojik muayene yapıldıktan sonra vajinaya spekulum adını verdiğimiz muayene aleti takılır.Rahim ağzı dezenfektan solüsyonla temizlenir.Rahim pozisyonu tek dişli denilen bir aletle vajina ile aynı düzleme getirilir. Histerometri denilen bir aletle döl yatağının uzunluğu ölçülür.Bu ölçüme uygun hazırlanan RİA rahim içine yerleştirilir.

RİA nın ipi, çıkarılmasına yetecek uzunlukta kesilir. Rahim içine, doğru yerleştirildiği, ultrasonla kontrol edilir. Ağrılı bir işlem değildir. Anestezi verilmesini gerektirmez. İşlemden 1 saat önce ağrı kesici kullanılması faydalı olabilir. Bazen tek dişliye bağlı kasık ağrısı, bulantı, baş dönmesi olabilir. Sakin, gevşemiş bir şekilde uygulandığında genelde bir problem olmaz.

  • Uygulama sonrası ağızdan ağrı kesici tabletler kullanılabilir
  • Uygulandıktan sonra 1 hafta ilişki yasağı verilir
  • Banyo yapılmasında sakınca yoktur
  • Uygulandıktan sonra 3 ay ara kanamalar, kasık ağrıları tolere edilebilecek şekilde olabilir
  • Adet kanama miktarında azalma olur. Bazen de tamamen adet kesilmesi olabilir(%20).
  • Uygulandıktan 1 ay sonra kontrol önemlidir. Sonraki kontroller yılda bir yapılmalıdır
  • Çıkarıldığında doğurganlık geri döner

Hormonlu spiral etki mekanizması

  • Asıl etki lokal hormonal etkidir
  • Döl yatağını ince tutarak döllenmiş yumurtanın yerleşimini engeller
  • Rahim ağzı salgısını kalınlaştırarak sperm geçişini engeller
  • Yumurtlamayı etkilemez

Hormonlu spiral olumlu yönleri

  • Güvenli ve çok etkilidir.Gebe kalma riski %0.1 dir
  • Uzun süre korur(5 yıl)
  • Emziren kadınlar kullanabilir
  • Adet kanamasının fazla olmasını tedavi eder. Adet döneminde kan kaybını %90 azaltır
  • Dış gebelik riskini azaltır
  • Pelvik enfeksiyonu azaltır
  • Rahim duvarını incelme yaptığından rahim kanserine karşı koruyucudur

Hormonlu spiral olumsuz yönleri

  • Adet düzensizliği
  • İlk 1 yıl kullananların %65 inde adet olamama yada az adet görülür
  • Adetler arası lekelenme ilk 1yıla kadar uzayabilir
  • Memelerde dolgunluk, akne, ruhsal durum değişikliği, karında şişlik, baş ağrısı,

Yumurtalık kisti gibi progesteron hormonuna bağlı etkiler

Hormonlu spiral kimler kullanamaz

  • Migren tipi baş ağrısı
  • Aktif enfeksiyon
  • Aktif hepatit, siroz, karaciğer tümörü
  • Tanı konulmamış vajinal kanama
  • Meme kanseri
  • Tedavi edilmemiş rahim kanseri
  • Cinsel yolla bulaşan hastalığı olanlar yada yüksek risk altındakiler
  • Mi***na hormonlu spiral ile gebelik bakırlı RİA lardan daha nadirdir

Daha fazla bilgi için 0312 287 70 79 u arayabilir whatsappla yazabilirsiniz.

BONCUKLU SPİRAL BONCUKLU RAHİM İÇİ ARAÇ (Gy**fix)

Avrupa’da 20 yıldır kullanılan gy**fix 2015 den beri  ülkemizde  kullanılmaktadır. Plastik gövde üzerine 4-6 adet boncuk şeklinde bakır yerleştirilmiştir.

Gy**fix

  • Bakırlıdır. Bakır iyonları sperm hareketini ve döllenmeyi engeller
  • Çok küçüktür
  • Esnektir
  • Çerçevesizdir
  • 2 farklı boyutu vardır
  • Hormon içermez
  • Kilo aldırmaz
  • Kolları olmadığı için diğer bakırlı RİA larda sık görülen kanama artışı ve adet sancısı yapmaz
  • Adet miktarında azalma yapmaz
  • Güvenlidir.5 yıl koruyuculuğu vardır. Gebelikten koruma oranı %99.5 dur
  • Uygulanması diğer RİA larda olduğu gibi kolaydır, anestezi gerektirmez
  • Küçük boyutu olduğundan ve esnekliğinden dolayı doğum yapmayanlar da kullanabilir
  • Emzirmeyi etkilemez
  • Çıkarıldığında doğurganlık hemen oluşur
  • Doğumdan 6 hafta sonra, ilk 3 ay olan düşüklerden sonra hemen uygulanabilir
  • Acil korunma yöntemi olarak uygulanabilir

Boncuklu spiral uygulama tekniği

Jinekolojik muayene yapılır, ultrasonla rahim kubbesinin kalınlığı ölçülür. Gy**fix kubbeye asıldığı için bu ölçüm önemlidir. Sonra vajinaya spekulum adını verdiğimiz muayene aleti takılır .Rahim ağzı dezenfektan solüsyonla temizlenir. Rahim pozisyonu tek dişli denilen bir aletle vajina ile aynı düzleme getirilir.

Histerometri denilen bir aletle döl yatağının uzunluğu ölçülür. Bu ölçüme göre g***ixin hangi boyutta olanının kullanılacağına karar verilir. Ölçüme uygun hazırlanan RİA, rahim içine yerleştirilir. RİA rahim kubbesine asıldığı için, 2. bir kişinin uygulamaya ultrasonla eşlik etmesi tercih edilir. Kadının mesanesi biraz dolu olursa hem rahim vajinayla aynı düzlemde olur, hem de ultrasonla görüntülemek kolaylaşır. Rahim içine, doğru yerleştirildiği, ultrasonla kontrol edilir.

Ağrılı bir işlem değildir. Anestezi verilmesini gerektirmez. İşlemden 1 saat önce ağrı kesici kullanılması faydalı olabilir. Bazen tek dişliye bağlı kasık ağrısı, bulantı, baş dönmesi olabilir.Sakin, gevşemiş bir şekilde uygulandığında genelde bir problem olmaz

  • 1 hafta sonra kontrole çağırılır. Kontrole gelene dek ilişki önerilmez.
  • 1 ay sonra 2. kontrol yapılmalıdır
  • Sonraki kontroller yılda 1 dir

Boncuklu spira  ile gebelik olursa

  • RİA ile gebeliklerin çoğunluğu dış gebeliktir. Bu nedenle adet gecikmelerinde erken tanı önemlidir.Dış gebelik tanısı erken konulursa ilaçla tedavi olma şansı yüksektir.
  • RİA ile  normal gebelik olduğunda
  • Gebeliğin devamı istenmiyorsa kürtaj önerilir. Gebeliğin devamı isteniyorsa, ria ipi görülüyorsa ria çekilir, gebelik devam eder. İpi görülemiyorsa gebelik yine devam edebilir. Ancak bu şekilde devam eden gebeliklerde düşük ve enfeksiyon riski yüksektir. RİA bebeğe direkt zarar vermez. Doğumda RİA genellikle plasenta ile birlikte çıkar.

Spiral kullanan kadınlarda acil durumlar

  • Aşırı vajinal kanama
  • Ateş, titreme, halsizlik, kramp tarzında şiddetli ağrı
  • Adet gecikmesi (hormonlu RİAlar için normaldir), 3 aydan sonra olan ara kanamalar
  • Bulantı, kusma
  • İplerin ele gelmemesi, yada uzun gelmesi
  • Spiralin düşmesi
  • İlişki sırasında kasık ağrısı
  • Gebelik şüphesi
  • Tüm rahim içi araçların nadir de olsa rahim duvarına saplanma, rahim duvarını delme riski vardır. Bu nedenle önerilen kontrol günlerini aksatmamak gerekir.

Muayenehanemde tüm rahim içi araçları uygulamaktayım. Hangi rahim içi aracın uygulanacağına muayene bulgularınız, adet düzeninize göre karar verilir. Daha fazla bilgi için 0312 287 70 79 u arayabilir whatsappla yazabilirsiniz.