Kadın üreme organlarından biri de serviks uteri yani halk dilindeki adıyla rahim boynu, rahim ağzıdır. Rahim ağzı rahim ile vajina arasında, içinde olan servikal kanalla rahim boşluğu ve vajinayı  birbirine bağlayan  2-3 cm boyunda,  ve silindirik yapıda bir organdır. Hamilelik sırasında şekli ve büyüklüğü değişir. İçerdiği bezler estrojen ve progesteron hormonları etkisi ile salgı yaparak  doğurganlıkta rol oynar. Yumurtlama döneminde spermlerin yaşamasını ve rahim içine geçişini sağlar.

Rahim Ağzı Yarası Nedir?

Rahim ağzının vajinaya bakan yüzeyi çok katlı epitel dokusu ile kaplıdır. Çok katlı epitel doku kaybı olduğunda bu durum servikal erozyon yani rahim ağzında yara olarak adlandırılır. Pembe görünümde olan çok katlı epiteldoku, doku kaybı olduğunda  kırmızı bir görünüm alır.

Rahim Ağzı Yarası Neden Olur?

Epitel doku kaybına neden olan etkenler rahim ağzı yarasından sorumludur. Enfeksiyonlar, travmatik cinsel ilişki, adet döneminde vajinal tamponun uzun süre kullanılması rahim ağzı yaralarına neden olur. Normal doğumlarda rahim ağzında onarılmayan yırtıklar da nedenlerden sayılır. Kondom üzerinde olan kayganlaştırıcılar, sperm öldürmek için kullanılan kimyasallar epitel doku kaybına neden olabilir.

Pek çok kadında hiçbir neden bulunamaz.

Rahim Ağzı Yarası Belirtileri Nelerdir?

Rahim ağzı yaraları bazı kadınlarda hiç belirti vermez, muayane sırasında saptanır. Bazı kadınlarda ise kokusuz, kaşıntısız bol akıntı, kahverengi akıntı, adet dışı ara kanamalar, cinsel ilişki sırasında kanama gibi belirtilerle kendini gösterir. Yara nedeniyle doğal salgıların bozulması sperm geçişini bozarak kısırlığa neden olabilir. Enfeksiyona bağlı yaralarda idrar yanması, kasık ağrısı şikayetleri olabilir.

Rahim Ağzı Yarası Nasıl Teşhis Edilir?

Rahim ağzı yarası jinekolojik muayene sırasında vajinaya spekululum isimli alet yerleştirilip açılınca serviks yani rahim ağzının gözlemlenmesi ile teşhis edilir. Pembe görülmesi gereken rahim ağzı kırmızı olarak görülür. Rahim ağzı yaralarından endişe etme nedeni rahim ağzı kanseri şüphesidir. Rahim ağzı kanseri tarama testi olan pap smear testi mutlaka yapılmalıdır.

Rahim Ağzı Yarası Olan Kadınlarda Hangi Testler Yapılmalıdır?

Rahim ağzı kanseri tarama testi olan pap smear testi ilk yapılması gereken testtir. Çünkü rahim ağzı kanseri başlangıcı rahim ağzı yarası  olarak görülebilir. Enfeksiyona yönelik kültürler, gerekirse cinsel yolla bulaşan hastalıklara yönelik testler, yine gerekirse HPV testi yapılır. Ek testlere kadının muayene bulguları, cinsel yaşam hikayesine göre karar verilir. Muayenede şüphe ve pap smear testinde anormal bulgular varsa kanser tanısını atlamamak için kolposkopik inceleme, gerekirse biopsi yapılmalıdır.

Rahim Ağzı Yarasına Neden Olan Enfeksiyonlar Hangileridir?

Rahim ağzı serviks organı olup enfeksiyonu servisit olarak adlandırılır. Servisite neden olan 3 organizma klamidya, gonore ve trikomonosdır. Her 3 hastalık cinsel yolla bulaşır. Tanı özel testlerle konur. Standart vajinal kültürler ile tanı konulamaz. Tanı konulduğunda etkene özel antibiyotik  verilir. Eş/partner de tedavi edilmelidir.

Rahim Ağzı Yarası  Ne İle Karışır?

Jinekolojik muayenede servikste olan her kırmızı görünüm rahim ağzı yarası değildir. Bazen rahim ağzı kanalını döşeyen silindirik epitel rahim ağzına göç eder ve kırmızı olarak görülür. Bu durum ektropiyon, eritroplaki,  eversiyon olarak adlandırılır. İçteki hücrelerin dışarıya göç etmesiyle gelişen normal bir durumdur, tedavi gerekmez ama smear testi yapılmalıdır. Gebelikte, menopozda hormon kullanan kadınlarda, doğum kontrol hapı kullananlarda  ve yeni doğan kız bebeklerde anneden geçen estrojen hormonu etkisiyle silindirik epitel rahim ağzına göç eder ve ektropiyon oluşur.

Rahim Ağzı Yarası Tedavisi

Rahim ağzı yarasının enfeksiyon dışında ilaçla tedavisi yoktur. Enfeksiyon varsa enfeksiyona neden olan ajana yönelik ilaçlar verilir. Küçük ve şikayete yaratmayan yaraların tedavi edilmesi gerekli değildir. Tedavide amaç doku kaybı olan yara bölgesinin tekrar epitel doku ile kapanmasını sağlamaktır. Bu amaçla yara bölgesine yakma (koterizasyon), dondurma (kriyoterapi)  yada lazer tedavisi uygulanır. Tedavi öncesi mutlaka smear alınmalı ve sonucunda anormal hücreler görülmemiş olmalıdır. Rahim ağzı yara tedavisinde yapılan bu uygulamalar hemen adet bitiminde yapılmalıdır.

Yara Yakma Tedavisi, Koterizasyon

Erozyon bölgesine ısı verilerek dokunun tahrip edilmesi işlemi halk arasında yara yakma olarak bilinir. İşlem öncesi mutlaka smear alınmalı, smear sonucu normal olmalı, enfeksiyon varsa tedavi edilmelidir. Yara yakma işleminde elektrokoter cihazı kullanılır. Adet kanaması bittikten sonra randevu alınmalıdır.  Hasta üzerinde olan tüm metaller, takılar çıkarılmalıdır. Yakma işlemi muayene odasında jinekolojik masada yapılır. Spekulum vajinaya takılarak rahim ağzı silinir. Ağrılı bir işlem değildir, anesteziye ihtiyaç duyulmaz.

Elektokotere bağlı kalem şeklinde bir aletle yara bölgesine ısı verilerek yakma işlemi uygulanır. İşlem yaklaşık 5-10 dakika sürer. İşlem sırasında yakmaya bağlı  ses duyulur, yanık kokusu hissedilebilir. İşlem bitince günlük hayat devam eder, istirahat gerekmez. Yakma işleminden sonra 4 hafta cinsel ilişki, havuz, denize girme  yasaklanır. Yara bölgesi yaklaşık 6-8 haftada yeni epitel dokusu ile kaplanır. Bu süreçte sulu, pembe akıntı, hafif leke tarzında kanamalar olması normaldir. 2 ay sonra adet bitiminde kontrol edilir. İyileşmeyen alanlara tekrar yakma işlemi yapılabilir. Yara tedavisinde yakma işlemi %90-95 oranında  iyileşme sağlar.

Yara yakma işlemi yapılırken servikal kanalın hasar görmemesine çok dikkat edilmelidir.

Yara Dondurma Tedavisi, Kriyoterapi

Kriyo adı verilen bir cihazla yara bölgesine sıvı azot verilerek dondurma işlemi yapılır. Adet kanaması bittikten sonra randevu alınmalıdır.  Yara dondurma işlemi muayene odasında jinekolojik masada yapılır. Spekulum vajinaya takılarak rahim ağzı silinir. Ağrılı bir işlem değildir, sedasyon anestezisine ihtiyaç duyulmaz. Kriyo cihazına bağlı, ucunda prop olan  aletle yara bölgesi soğutularak dondurma işlemi uygulanır. İşlem yaklaşık 5 dakika sürer. İşlem bitince günlük hayat devam eder, istirahat gerekmez. Dondurma işleminden sonra 4 hafta cinsel ilişki, havuz, denize girme  yasaklanır. Yara bölgesi yaklaşık 6-8 haftada yeni epitel dokusu ile kaplanır. Bu süreçte çok  sulu akıntılar olması normaldir. 2 ay sonra adet bitiminde kontrol edilir. İyileşmeyen alanlara tekrar dondurma işlemi yapılabilir. Yaranın çapı propdan büyükse etkili bir tedavi olmaz. Büyük yaralarda dondurma işlemi bu nedenle tercih edilmez. Yaranın dondurularak tedavisinde başarı %80-85 dir.

Yara Tedavisinde Lazer

Rahim ağzı yarasına lazer uygulanarak yeniden epitel dokusu oluşumu sağlanır. Diğer tedaviler gibi uygulanır. Pahalı bir tedavi yöntemidir.

Rahim Ağzı Yarası İle İlgili Sorular

Rahim ağzı yarası olmamak için hangi tedbirleri almalı?

Enfeksiyonlar rahim ağzı yarasına neden olduğu için akıntı, koku şikayetiniz varsa hemen muayene olmalısınız. Enfeksiyon tedavisi için verilen ilaçları tam doz kullanın, yarıda bırakmayın. Partnerinize ilaç verildi ise mutlaka kullanmalı. HPV aşısı olmanızda fayda var. Emin olmadığınız kişilerle cinsel ilişkiye girmeyin. Mümkün olduğunca vajinal tampon kullanmayın. Hiç şikayetiniz olmasa bile yılda bir kez muayene olun. Pap smear testlerinizi ihmal etmeyin.

Rahim ağzı yarası kimlerde görülür?

Rahim ağzı yarası her yaş grubunda  olabilir. Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon geçiren kişilerde, birden fazla partnerleri olanlarda, vajinal tampon kullananlarda daha sık görülür.

Rahim ağzı yarası kansere dönüşür mü?

Rahim ağzı yarası rahim ağzı kanserine dönüşmez. Rahim ağzı kanseri erken evrelerde yara olarak görülebildiği için mutlaka papsmear testi alınarak anormal hücre varlığı araştırılmalıdır.

Pap smear testi  ( rahim ağzı kanseri tarama testi ) nasıl yapılır?

Rahim ağzı (serviks) kanserinin tarama testi olarak kullanılan Pap smear testi, rahim ağzı kanseri erken tanı olanağı sağlamaktadır.

Pap smear tarama testi, rahim ağzının dış tarafından hücrelerin toplanarak sitolojik incelenmesi esasına dayanır. Son derece kolay ve ağrısız bir işlemdir. Hastanın vajinasına bir spekulum yerleştirilerek serviksten hücre örneği, özel bir spatül veya fırça ile dokunun yüzeyine sürtülürek, yüzey hafifçe kazınarak alınır. Toplanan hücreler bir mikroskop lamı üzerine yayılır, yada özel bir kaba konulur ve laboratuvarda  incelenir. Eğer sonuçlar anormal ise, anormalliğin tipine bağlı olarak test üç ile on iki ay arası bir sürede tekrarlanır. Eğer anormalik daha yakın bir inceleme gerektiriyorsa, hasta 35 yaş üzerinde ise rahim ağzı kolposkopi ile daha ayrıntılı incelenmelidir.

Smear almak için en uygun zaman adet kanamasının tamamen bittiği dönemdir. Bakirelerde spekulum takılamadığı için smear alınamaz.

Cinsel açıdan aktif kadınların pap smear testlerini düzenli  yaptırmalıdır. İlk cinsel ilişkiden 1 yıl sonra ve 21 yaş üzerinde tarama programı başlar. Yılda 1 kez yapılır. 3 yıl normal sonuç alındıktan sonra 3 yılda bir tarama yapılması yeterlidir. 65 yaşında, son 2 test normal çıkan kadınlarda tarama sonlandırılır. HPV DNA testi yapıldı ve negatif sonuçlandı ise smear 5 yıl sonra yapılabilir.

Rahim ağzında yara varsa ne olur?

Çoğu kez bir şey olmaz. Smear testi normalse, kadının şikayeti ve enfeksiyonu yoksa yara tedavi edilmez. Rahim ağzı yarası ile birlikte  akıntı, kanama, ilişki sonrası kanama gibi şikayetler tedavi olmayı gerektirir.

Rahim ağzında yara kısırlığa neden olur mu?

Yara nedeniyle doğal salgıların bozulması sperm geçişini bozarak kısırlığa neden olabilir. Yara tedavi edilir yada kısırlığın başka bir nedeni yoksa aşılama tedavisi yapılır.

Rahim ağzı yarası ağrı yapar mı?

Çoğu yara tesadüfen muayene esnasında görülür. Rahim ağzı yarası ağrı yapmaz. Beraberinde enfeksiyon varsa kasık ağrısı, idrar yaparken yanma gibi ağrı şikayetlerine neden olur.

Rahim ağzı yarası ultrasonda görülür mü?

Rahim ağzı yarası ultrasonda görülmez, testlerde çıkmaz. Jinekolojik muayene sırasında doktor tarafından görülür. Kadınlar kendi rahim ağızlarını göremezler.

Rahim ağzında  yara olduğunu nasıl anlarım?

Çoğu kez anlayamazsınız. Ancak ilişki sonrası kanama, ağrılı cinsel ilişki, kokusuz ve renksiz yoğun akıntı, idrar yaparken yanma şikayetleriniz varsa rahim ağzınızda yara olabilir. En kısa sürede muayene olmalısınız.

Rahim ağzı yarası normal doğuma engel mi?

Rahim ağzı yarası olan kadınlar normal doğum yapabilir. Hamilelikte smear testi yapılabilir, bebeğe zararı yoktur. Halk arasında rahim ağzı yarasının normal doğumla iyileşeğine inanılır ancak doğum yarayı iyileştirmez. Hamilelikte hormonların etkisi ile rahim ağzında doğal olarak eversiyon olması  yanlışlıkla servikal erozyon tanısı konulmasına neden olabilir. Hamilelikte rahim ağzının doğal olarak daha kırmızı görüneceği bilinmelidir.

Rahim ağzı yarası ayırıcı tanıda nelere bakılır?

Rahim ağzı yarası olan servikal erozyon ve doğal olarak kırmızı alan olarak görülen eritroplaki birbirine benzer. Ayırıcı tanı kolposkopi yani rahim ağzının mercekle büyütülerek incelenmesi ile konur. Ancak smear testi normalse, kadın hamile yada hormon ilacı alıyorsa bu büyük ihtimalle eritroplakidir. Enfeksiyon bulguları varsa kültürler yapılmalı, uygun tedavi planlanmalıdır.

Rahim ağzı yarası tedavisi nasıl yapılır?

Tedavi edilmesi gereken rahim ağzı yaraları yara yakma, yara dondurma yada lazer yöntemi ile tedavi edilir.

En iyi rahim ağzı yara tedavisi hangisidir?

Hem etkili olması, hem de ucuz olması nedeniyle koterizayon yani yara yakma en tercih edilen yöntemdir. Ağrısız bir şekilde muayene masasında yara yakma tedavisi uygulanır ve kişi günlük yaşantısına rahatlıkla devam eder.

Rahim ağzı yarası ne kadar sürede iyileşir?

Yakma, dondurma ve lazer tedavisi adet bitiminde yapılır. Yara bölgesinde tekrar epitel doku oluşumu yani  iyileşmesi 6-8 hafta sürer. İlk 4 hafta rahim ağzında travma olmaması için cinsel ilişki yasaklanır. Tedaviden 2 ay sonra iyileşme durumu kontrol edilir.

Ankara Çukurambar’da olan muayenehanemde servikal erozyon yani rahim ağzı yarasına yönelik tüm testler tarafımca alınır, anlaşmalı olduğum laboratuarlarda incelenir. Yara tedavisinde son model  monopolar koter cihazımla yakma yöntemini kullanıyorum. Ayrıntılı bilgi ve randevu için 03122877079 u arayabilir, whatsapptan yazabilirsiniz.