Gebelikte bebeğin içinde bulunduğu sıvının normalden az olması oligohidramnios olarak tanımlanır. Sıvı tamamen bitmişse anhidramniosdur. Bu sıvı bebeği travmalara karşı koruduğu gibi, bebeğin büyüme, gelişmesi için de gereklidir. Gebeliğin 10 haftasında bebeğin idrar üretimi başlar, gebeliğin 15-16 haftasından sonra amnion sıvısının üretiminden %90 bebeğin böbrekleri sorumludur.
Amniotik sıvı özellikle gebeliğin orta ve geç dönemlerinde bebeğin idrarı, bebeğin akciğerlerindeki sıvının sekresyonu ile oluşur. Sıvının döngüsü bebeğin yutması ve plasental (bebeğin eşi) yüzeyden emilmesi ile devam eder. Amnion sıvısı durağan bir sıvı olmayıp tamamı 135-150 dakikada yenilenir.
Amniotik sıvı gebelik haftası ilerledikçe artar, 33 haftadan sonra düşüşe geçer, 39 haftadan sonra hızla azalır. 10 haftada 20 ml, 22 haftada 630 ml, 28 haftada 770 ml, 41 haftada 515 ml dir.
Amnion Sıvısı Neden Az Olur? (Bebeğin Suyu Neden Az Olur?)
Amnion sıvı azlığı nedeni bilinemediği gibi altta sıralanan nedenlerden biri yada birkaçı birlikte olabilir.
Gebeye Bağlı Nedenler:
- Gebelikte hipertansiyon
- Rahim ve eş arasında dolaşım yetmezliği
- Gebede sıvı kaybı
- Zarların erken yırtılması
- Gün aşımı(beklenen doğum tarihinin geçmesi)
- Diabet genelde sıvı fazlalığı(polihidramnios)na neden olur. Ama diabete bağlı rahim-eş yetmezliği olgularında oligohidramnios görülür
- Trombofililer
Bebeğe Ait Nedenler:
- Bebeğin böbreklerinin olmaması
- Bebekte idrar akışını engelleyen patolojiler
- Zarların erken yırtılması, suyun erken gelmesi
- Bebeğe ait bazı anomaliler
- Çoğul gebelikler
- Bebekte troid bezinin az çalışması
- Bebekte büyüme gelişme geriliği
Amnion Sıvı Azlığında Tanı Nasıl Konur?
Oligohidramnios tanısı, ultrasonografide amnion sıvısının ölçümü ile konur. Altta yatan neden, sıvı azlığı derecesi ve saptandığı gebelik haftasına göre değişmektedir.
İlk 3 ayda oligohidramnios:
Nadir görülür. Çoğunlukla kötü bir bulgudur. Kromozom ve yapısal anomaliler, bebeğin ölümü bazen de tanısal amaçlı bebeğin eşinden örnek alma (CVS) ya bağlı bir komplikasyon olarak oluşur. Nedeni bilinmeyebilir. Bebeğin yaşam şansı yoktur.
İkinci 3 ayda oligohidramnios:
Nadirdir. Doğuştan böbrek ve boşaltım sistemi anomalileri, suyun erken gelmesi, şiddetli büyüme gelişme geriliği neden olabildiği gibi, bir neden bulunamayabilir.
Üçüncü 3 ayda oligohidramnios:
En sık oligohidramnios son 3 ayda görülür. Gün aşımı(40-42 haftalar), suyun erken gelmesi, eşin-plasentanın erken ayrılması, bebekte büyüme gelişme geriliği, gebede hipetansiyon, gebede diabet, bebekte anomaliler, gebenin kullandığı bazı ilaçlar oligohidramniosa neden olabilir. Bazı olgularda hiçbir neden bulunmayabilir.
Amnion Sıvı Azlığında Takip Ve Tedavi Nasıl Olmalıdır?
Nedene göre takip ve tedavi kararı verilir. Saptandığı gebelik haftası ve bebeğin anatomik değerlendirilmesi önemlidir.
- 22 Hafta ve altında, bebeğin iki böbreğinin de doğuştan olmadığı tanısı konulan gebelikler sonlandırılabilir.
- Suyu erken gelen olgularda gebelik haftasına ve enfeksiyon bulgularına göre yönetim yapılır.
- Erken veya geç başlayan büyüme gelişme geriliğinde bebeğin iyilik hali testlerine göre 34-37 hafta veya daha erken doğum kararı verilebilir.
- Gebede hipertansiyon yada diabet varsa ona yönelik tedavi yapılır. Trombofili varlığında antiagregan(kan sulandırıcı) tedavi uygulanır.
- Amnioinfüzyon:Uygun vakalarda amnion sıvısının miktarının serum ile artırılması işlemidir. Amniosentez gibi iğne ile, ultrason eşliğinde karından amnion boşluğuna girilerek serum verilir.
