Yumurtlama Tembelliği – Yumurta Tembelliği
Yumurtlama tembelliği ne yazık ki ülkemizde hamile kalamayan kadınlara, durumunu açıklamak için ifade edilir. Benim pek sevmediğim ve hastalarıma ifade etmediğim yumurtlama tembelliği ne anlama geliyor? Anlatmak istedim. Bu konu ile ilgili çok soru alıyorum.
Kadınlar genellikle adetinin 14-15. günü yumurtlarlar ve yumurtlama sonrası 14-15 gün sonra adet görürler. 28 günde 1 adet görmek, her kadın için olası değildir. 28 günden 7 gün erken yada 7 güne kadar gecikme ile adet görmek (21 günde yada 35 günde 1) normaldir. Düzenli adet gören kadınların çoğunluğunda, yumurtlama da düzenlidir. Yumurtlaması düzenli olmayan kadınlarda genellikle adet gecikmeleri, az olarakta sık adet görme ve uzayan adet kanamaları olur. Üreme çağındaki genç kadınlarda yumurtlama düzensizlikler polikistik over sendromu ile ilgili olup, yumurta tembelliği, yumurtlama tembelliği gibi ifadeler, polikistik over sendromlu kadınlara söylenir.
Yumurta tembelliği olan (polikistik over sendromlu) kadınlar kesinlikle yumurtlamaz diye bir şey söz konusu değildir. Adetin 14. günü değil de, daha geç yumurtlamaları olabilir, tedavi almadan doğal hamilelik gerçekleşebilir.
Adetin 2 yada 3 günü yapılan muayene ve hormon testleri yumurtlama tembelliği hakkında fikir verebilir ama direkt göstermez. Yumurtlamanın olup olmadığını anlamak için, ultrasonla yumurta takibi yapıp, ona göre belirlenen tarihte, genellikle beklenen adetten 7 gün önce yapılan kanda progesteron testi ile yumurtlamanın gerçekleştiği anlaşılır. Progesteron 5 ng/ ml üzerinde olan bir kadında, yumurtlama tembelliğinden bahsedilemez. Ne yazık ki, bu durum takip edilmeden, direkt yumurtlamayı sağlayıcı klomen, serophen gibi ilaçlar direkt reçete ediliyor yada hasta kullanmayı talep ediyor. Yumurtlaması olup olmadığına bakılmaksızın, her çocuğu olmayan kadına yumurtlama tembelliği var denilerek bu ilaçların verilmesi doğru değildir.
Hamile kalamayan her kadına doktor tarafından yumurtlama tembelliği diye bir geçiştirmeyi doğru bulmuyorum. Polikistik over var ise hastaya durum hakkında bilgi verilmesi, tedavi protokollerinin anlatılması işimizi çok kolaylaştırıyor. Üstelik bilinmeli ki, yumurtlamanın olmadığı yada düzensiz olduğu polikistik over, hamilelik olmasına engel olan nedenler içinde en başarılı tedavi edilen durumdur. Özetle yumurtlama, ilaçlarla sağlanır.
Yumurtlamanın olmadığı önemli bir durum da erken menopozdur. Bu durum yumurtlama tembelliği olarak yorumlanamaz. Genç yaşta bazen yumurtalık rezervi azalır ve yumurtlama gerçekleşmez. Bu durumun ne yazık ki tedavisi yoktur. Erken farkedilirse acil tüp bebek yapılarak hamilelik gerçekleşebilir.
Yumurtlama Tembelliği (Polikistik over sendromu) Tedavisi
Tedavi evli yada bekar, evli ise bebek isteyip istemediğine göre değişir. Polikistik overli, kilolu kadınlar, kilo vererek ideal vücut ağırlıklarına ulaştıklarında, yumurtlamaları ve adetleri düzene girebilir.
Bekar ve evli olup bebek düşünmeyen kadınlarda adetler düzensiz ise doğum kontrol hapları yada progesteron hormonu içeren ilaçlarla düzenli adet sağlanır.
Evli olup bebek isteyen kadınlarda yumurtlamayı sağlamak için tedaviler verilir. Yumurtlamayı uyarıcı ilaçlara her kadının cevabı aynı değildir, yani A ilacı yumurtlaması olmayan bir kadında da etki ederken diğer bir kadın da etki etmeyebilir veya daha yüksek dozda etki eder. Bu yüzden hangi hastada hangi ilacın, hangi dozda yumurtlama yaptığını bulmak doktorun işidir. Yumurtlama yapan ilaç ve dozu bulunduğunda unutulmaması gereken en önemli nokta, yumurtlama olduğunda ve cinsel ilişki gerçekleştiğinde gebe kalma şansı %100 değil, ay başına % 20 civarındadır. Bu yüzden yumurtlama ilacından fayda görmedi demek için en az 6 ay kullanılması gerekmektedir. Bazen hastalarımız yumurtlama yapan dozu bulduğumuzda ve ilk ay hamile kalamadığında umutsuzluğa kapılmakta, ilaç etki etmedi diye tedaviyi değiştirmek istemektedirler.
Eğer ağızdan verilen haplarla yumurtlama sağlanamaz ise bazen bu haplara ek olarak bazen de direkt olarak iğnelerle yumurtlama sağlanır. Hamile kalabilmek ve tedavi aşamalarını bilimsel olarak uygulayabilmek için çiftin sabırlı olması gerekir.
***Unutmayınız ki menopoza girmediğiniz sürece yumurtlamanız olabilir ve hamile kalabilirsiniz.
